Kathleen Malfroy is CEO van Normec Foodcare QA in België en ziet dat de QA-mensen vaak zorgzame types zijn, die ook niet snel nee zeggen. “Met wat er ook de komende jaren nog op hen af gaat komen, is het belangrijk dat ze nu stappen zetten in de richting van een goed functionerend, lean-kwaliteitssysteem. Een systeem als een boom, waarin alle zaken die van belang zijn, geborgd zijn. Een systeem dat ook online beschikbaar is. Met een dergelijk systeem kun je met een paar drukken op de knop voor elke afnemer of auditor de juiste gegevens selecteren, of een paar kleine takjes aan de boom bijhangen, zonder steeds een nieuw systeem of verslag te moeten maken en zonder allemaal verschillende versies van het papieren systeem op de werkvloer.”

Eco-Score komt eraan

Want wat gaat er allemaal op die QA-dienst afkomen? Malfroy: “Neem bijvoorbeeld etikettering. Er moet aan zoveel regels en wetgeving voldaan worden, dat etikettering inmiddels een vak apart is voor specialisten. Zeker als je exporteert naar het buitenland. In ieder land gelden weer andere regels voor etikettering, of het nou gaat om claims of allergenen. Normec biedt daar ook specialistische kennis voor aan. Je doet het er simpelweg niet meer even bij.”

Zeker nu na de Nutri-Score ook de Eco-Score in opkomst is. “De Eco-Score is nu nog niet verplicht, maar dat zou het in de toekomst best kunnen worden. De gegevens op de Eco-Score betreffen nu hoofdzakelijk nog de CO₂-footprint, maar het label zal op termijn ook andere duurzaamheidskenmerken gaan bevatten. Je ziet nu dat de kennisvergaring over CO₂ ook al vaak bij de QA-dienst komt te liggen”, zegt Malfroy.

Digitale transformatie is noodzakelijk

Het eerdergenoemde goed functionerende kwaliteitssysteem geeft aan dat automatisering steeds noodzakelijker wordt: “We zijn nog bezig met de digitale implementatie, maar zijn nog niet begonnen aan een digitale transformatie. Dat wil zeggen dat er wel geautomatiseerd wordt, maar dat de systemen nog niet allemaal met elkaar communiceren. Dat er nog niet volop gebruik gemaakt wordt van digitale data-analyses, die naast een stroom aan informatie waarop gestuurd kan worden, ook veel tijdswinst en een kleinere foutenmarge opleveren. Dit is ook lang niet altijd bekend bij het management. Net als dat ze een bron van managementinformatie kunnen hebben aan bijvoorbeeld een CAPA-lijst. Deze lijst van corrigerende acties en preventieve acties, kun je genereren aan de hand van je klachten en afwijkingen. Directies zouden dit niet moeten zien als een lijst van dingen die de QA-dienst snel moet verhelpen, maar als de kern van informatie om trends te signaleren en om verbeterslagen te kunnen maken.”

Cultuurverandering is van belang

Bij directies moet daarom meer bewustwording en kennis komen over het belang van kwaliteit, voedselveiligheid en duurzaamheid. Malfroy: “Het is zelfs bij veel directies onduidelijk wat een QA-dienst allemaal doet. Het management moet zich ervan bewust worden dat kwaliteit, voedselveiligheid en duurzaamheid juist geld op kunnen leveren. Zeker bij duurzaamheid zie je op dit moment dat de early adaptors een economische voorsprong kunnen nemen. Vanuit de consument is er juist vraag naar duurzaam geproduceerde producten. Je moet als bedrijf ook willen investeren in de continuïteit van je bedrijf en de toekomst van de volgende generaties.”

Maar net als bij duurzaamheid is voor het efficiënter inrichten van de kwaliteits- en voedselveiligheidswerkzaamheden een cultuurverandering nodig. Het rendement van investeren in kwaliteit en voedselveiligheid is echt groot. Denk aan beter voorraadbeheer, minder afval, een lager energieverbruik, maar ook gemotiveerd personeel en een hogere productie. Dat kan met digitalisering. Werkprocessen worden bijvoorbeeld door filmpjes duidelijk, ook voor anderstaligen. Overdrachten verlopen eenvoudiger, maar ook controles kunnen digitaal met smart glasses of met slimme camera’s die signaleren of het handenwassen goed verloopt.

“Maar”, benadrukt Malfroy, “daar is wel een cultuuromslag voor nodig. Kwaliteit wordt geproduceerd maar ook gerealiseerd op de werkvloer. Als daar aan de medewerkers de juiste middelen en kennis verschaft wordt en als die het belang echt goed snappen van kwaliteit en voedselveiligheid, dan kun je ook gebruik maken van vergaande en slimme controles. Dan zal men elkaar er op aanspreken.”

Voedselveiligheidscultuur opgenomen in wetgeving

Malfroy is blij dat de verplichte aanwezigheid van een voedselveiligheidscultuur nu ook opgenomen is in de wetgeving. Maar ook voor een investeringsaanvraag bij de bank zul je moeten kunnen aantonen dat je bedrijf geen risico loopt op sluiting door een voedselveiligheidsaffaire. “Dat maakt dat directies zich steeds bewuster worden van het belang van voedselveiligheid en QA-systemen. Dat het nodig is daarin te investeren, dat het ook noodzakelijk is om goede grondstoffen in te kopen om tot een goed en veilig eindproduct te komen.”

Normec Foodcare heeft de specialisten en extra handen in huis om organisaties te begeleiden van boer tot bord, van onderzoek tot analyses en smaakpanels. “Alles om organisaties te ondersteunen bij het optimaliseren van hun QA-systemen, voedselveiligheidscultuur en duurzaamheidsdoelstellingen”, besluit Malfroy.

Dit artikel maakt onderdeel uit van Trending in 2022 van VMT. Trending in 2022 bevat een serie gesponsorde interviews.