Liggen de duurzaamheidsvraagstukken nu nog vooral bij de multinationals, ook het MKB in de voedingsmiddelenindustrie moet zich gaan opmaken voor de vragen die zij zullen gaan krijgen en vervolgens ook aan hun leveranciers moeten gaan stellen. Lars de Keijser: "Het is zaak goed geïnformeerd en voorbereid te zijn, zodat straks niet iedere vragenlijst een grote administratieve hobbel wordt."

De voedingsmiddelenindustrie heeft zich de afgelopen jaren heel flexibel en snel moeten aanpassen aan alles wat op de industrie afkwam. De verschillende normen en klantenaudits namen tegen de verwachting in alleen maar toe, maar ook had de industrie te kampen met diverse crises als de dioxine-, fipronil- en Listeriacrisis. "In dat speelveld raken QA-diensten vaak overbelast", vertelt Kathleen Malfroy. "Zeker als ook het duurzaamheidsthema op hun bordje terechtkomt. De cultuur van de organisatie wordt daarom steeds belangrijker."

Endress+Hauser ziet dat digitalisering, duurzaamheid en efficiënt produceren nog steeds hoog op de agenda staan bij de voedingsmiddelenbedrijven. Tomaso Della Vedova: "Wel zien we de focus binnen deze thema's verschuiven. Zo groeit het inzicht dat kwalitatieve data belangrijk zijn en dat energiereductie een-op-een samenhangt met procesoptimalisatie en de samenstelling van producten."

De trend die Aart-Jan Smit voor volgend jaar, maar ook op lange termijn ziet, is dat duurzaamheid in de breedste zin van het woord in de voedingsmiddelenindustrie zijn weerklank zal vinden. "Alle organisaties zijn nu echt wel doordrongen van de urgentie van de global sustainability goals. Hoe en in hoeverre ze daar invulling aan gaan geven, zal blijken."

Voedingsmiddelenproducenten zijn volop bezig met het ontwikkelen en aanpassen van onder andere gezondere producten. Een trend die al even gaande is. Jeroen van Soest: "Binnen die gezondheidstrend zien wij wel dat de focus aan het verschuiven is. Het belang van steeds specifiekere analyses voor macronutriënten als koolhydraten, eiwitten en vetten wordt groter. Niet alleen om claims te kunnen onderbouwen, maar zeker ook om de productkwaliteit te kunnen garanderen."

Bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie moeten steeds flexibeler kunnen inspringen op de behoefte aan nieuwe producten. Ze moeten daarnaast blijven voldoen aan alle randvoorwaarden en eisen van hun afnemers en de steeds complexer wordende voedselveiligheidsissues en wetgeving.

"Wij zien de trend dat het steeds belangrijker wordt om samen te werken met de producent, schoonmakers en externe leveranciers als opleiders en groothandelaren. Alleen door samen te werken kun je de continuïteit van een productieproces waarborgen", stelt Maurits Timmermans. "Zeker in deze tijd van corona is samenwerking cruciaal, omdat de veiligheid van werkomgeving én personeel zo belangrijk is geworden. Je wilt niet dat shifts uitvallen en ook niet iedereen in je fabriek toelaten."

De beschikbaarheid van water komt steeds vaker ter discussie te staan. André Mepschen: "Het is tijd dat er stappen gezet gaan worden op het gebied van circulariteit. Technologisch is er al heel veel mogelijk op het gebied van waterterugwinning, maar er is echt een andere mindset nodig in de industrie."

"De tijd van vrijblijvendheid is voorbij. Grote én kleine bedrijven moeten nu echt structurele stappen gaan zetten op het gebied van duurzaamheid." Jacob Schilstra vertelt dat de EU klaarstaat om initiatieven via het Farm2Fork-programma met wetgeving en programma's in goede banen te leiden.

Op steeds meer gebieden wordt meer kennis vereist van de QA-manager. Wietske Witteveen: "Het is belangrijk dat de QA-manager zich bijvoorbeeld al vanaf de productontwikkeling bezighoudt met de receptuur en ook dat hij alert is op voedselfraude. Hij hoeft deze kennis niet allemaal zelf in huis te hebben, hij kan er ook voor kiezen het te managen."