De NVWA heeft eind maart 2020 een publiekswaarschuwing gedeeld waarin consumenten werden gewaarschuwd voor het gebruik van gezondheidsclaims tegen het coronavirus op voedingssupplementen. Zo is het gebruik van een claim voor vitamine C waarbij een verband wordt gelegd met het voorkomen of genezen van een corona-infectie niet toegestaan.
Een voedingssupplement, waarbij de suggestie wordt gewekt van voorkomen of genezen, wordt dan een geneesmiddel. Geneesmiddelen vallen onder de Geneesmiddelenwet (GMW). In artikel 40 lid 2 van de GMW staat dat het verkopen van een geneesmiddel zonder handelsvergunning verboden is. Daarnaast is het volgens artikel 84 lid 1 van de GMW verboden om reclame te maken voor een geneesmiddel zonder handelsvergunning. Gezondheidsclaims moeten dus wettelijk toegestaan zijn.
Toelatingsprocedure
De toelatingsprocedure voor claims staat geformuleerd in de artikelen 15-21 van de Claimsverordening. De toelatingsprocedure begint met een aanvraag met daarbij informatie over onder andere het type claim, de formulering van de claim, de wetenschappelijke onderbouwing en de vermelding voor welk nutriënt of andere stof de claim wordt gedaan. Deze aanvraag dient bij de Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteit (NVWA) ingediend te worden.
Dan wordt de aanvraag door de NVWA doorgestuurd naar de European Food Safety Authority (EFSA). De EFSA adviseert binnen 5 maanden over de wetenschappelijke onderbouwing van de claim. Het positieve advies van de EFSA wordt dan doorgestuurd naar de Europese Commissie. Zij maakt een ontwerpbesluit dat goedgekeurd moet worden door het Permanent Comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders. Tot slot wordt het besluit gepubliceerd in een publicatieblad van de Europese Unie en wordt de toegestane claim toegevoegd in het Europese Claims Register.
Goedgekeurde gezondheidsclaims
Alle goedgekeurde gezondheidsclaims zijn terug te vinden in het Europese Claims Register. Hierin staat naast de formulering van de claim ook welk type claim het is, bij welk nutriënt of andere stof de claim hoort en wat de voorschriften zijn voor gebruik van de claim. In Nederland kennen we ook een database waarin alle goedgekeurde gezondheidsclaims terug te vinden zijn, via de website van de Keuringsraad.
Voor elke gezondheidsclaim zijn er verschillende toegestane bewoordingen te vinden die gebruikt kunnen worden. Zo is de claim dat vitamine C bijdraagt aan de normale functie van het immuunsysteem toegestaan. Daarnaast staat vermeld wat de voorwaarden zijn om de claim te gebruiken. Tot slot zijn er bewoordingen te vinden die niet toegestaan zijn. Zo is de claim dat vitamine C het immuunsysteem versterkt niet toegestaan.
Verplichtingen etikettering
Een gezondheidsclaim is altijd gekoppeld aan een bepaald nutriënt of andere stof. Het is daarom ook verplicht om te vermelden welk nutriënt of welke andere stof zorgt voor hetgeen de claim vermeldt. Dit is ook terug te vinden in artikel 5, lid 1 sub b van de Claimsverordening, waarin staat dat gezondheidsclaims alleen gebruikt mogen worden als het nutriënt of de andere stof waarvoor de claim wordt gedaan in significante hoeveelheid aanwezig is in het eindproduct. Daarnaast dient het nutriënt of de andere stof ook vermeld te worden in de voedingswaardevermelding op basis van artikel 7 van de Claimsverordening.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Précon Consulting Group, auteur van de Food Law Guide.
