Voorkom voedselverspilling door validatie 'Houdbaarheid van zestig naar negentig dagen bijgesteld'

Voorkom voedselverspilling door validatie 'Houdbaarheid van zestig naar negentig dagen bijgesteld'

Voedselverspilling heeft zowel economische als ecologische gevolgen en er is steeds meer aandacht voor het voorkomen ervan. Producenten van kant-en-klare levensmiddelen kunnen een belangrijke rol spelen bij het verminderen van voedselverspilling, onder meer door de houdbaarheid van hun producten goed te borgen en zelfs te verlengen. Hoe dat kan, vertelt Hanna van Gool, projectleider microbiologie binnen het Challenge Team van Eurofins Food Safety Solutions in Deventer.

Wereldwijd gaat een derde van het geproduceerde voedsel verloren. Niet alleen verdwijnt er per persoon per jaar 33,4 kilo voedsel in de prullenbak van de consument. Bij de oogst, opslag, het vervoer en bij fabrikant en retailer wordt ook veel voedsel weggegooid. Niet vreemd dat de landbouwministers van de Europese Unie (EU) zich aansluiten bij het streven van de Verenigde Naties om in 2030 de helft minder voedsel te verspillen dan nu het geval is.

Belang van langere houdbaarheid 

Producenten van kant-en-klare producten kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de vermindering van voedselverspilling. Dit kan onder andere door de houdbaarheidsperiode van hun producten te garanderen en te verlengen. “Een langere houdbaarheid is natuurlijk gunstig omdat producten langer in de schappen van de retailer kunnen blijven liggen en de consument ze minder snel hoeft weg te gooien”, begint Van Gool. “Grote voordelen voor de fabrikant zijn bijvoorbeeld dat er minder productieruns gedraaid hoeven worden en er minder logistieke bewegingen nodig zijn.”

Bij challengetesten besmetten we een product met een pathogeen of een bacterie die bederf veroorzaakt, waarna we gedurende een bepaalde periode kijken in welke mate deze kunnen uitgroeien”

Challengetesten

 Om de houdbaarheid van producten vast te stellen en te valideren zijn challenge- en houdbaarheidstesten nodig. “Bij challengetesten besmetten we een product met een pathogeen of een bacterie die bederf veroorzaakt, waarna we gedurende een bepaalde periode kijken in welke mate deze kunnen uitgroeien”, vertelt Van Gool. “Bij een algemene houdbaarheidstest kijken we naar de groei van de micro-organismen die al op een product aanwezig zijn.”  

Hanna van Gool, projectleider microbiologie binnen het Challenge Team van Eurofins Food Safety Solutions.
Hanna van Gool, projectleider microbiologie binnen het Challenge Team van Eurofins Food Safety Solutions.

Dit soort testen leveren soms verrassende resultaten op. “Zo onderzochten we een bepaald soort spek waarvan de houdbaarheid op zestig dagen was gesteld. Na deze periode vonden we geen groei van pathogenen, ze waren zelfs afgenomen. Na negentig dagen was dit product ook nog prima, dus konden we er een langere houdbaarheidsduur aan meegeven.” De tenminste-houdbaar-tot-datum (tht-datum) zegt overigens niet alleen iets over de voedselveiligheid van een product. “Ook de sensorische aspecten, zoals smaak, kleur en textuur, en de voedingswaarde moeten minstens tot de tht-datum in orde zijn.” 

Validatie van de bereidingswijze 

Volgens de IFS- en BRC-standaarden, maar ook bijvoorbeeld door de NVWA, worden producenten verplicht ervoor te zorgen dat hun producten op de juiste manier worden bereid, verpakt en bewaard om bederf en voedsel gerelateerde ziekten te voorkomen.

“Wij onderzoeken onder meer of de voorgeschreven bereiding door de consument thuis voldoende is om mogelijke schadelijke organismen te elimineren. Maar ook de processtappen bij de fabrikant zelf, bijvoorbeeld de verhittingsstappen tijdens een productieproces, worden meegenomen in deze validatie. De waarborging van de juiste bereidingswijze geldt niet alleen voor de consument en producent, maar ook van business-to-business. Wanneer in een restaurant bijvoorbeeld nog rauwe pizzabodems worden verwerkt, moeten de aanwijzingen voor de bereiding gevalideerd zijn en gevolgd worden.” 

Productspecifiek

Bij het vaststellen van de houdbaarheid spelen volgens Van Gool veel productspecifieke factoren een rol. Dit betreft bijvoorbeeld chemische parameters. Die bepalen hoe goed een bacterie erin kan groeien en of een product onder beschermde atmosfeer is verpakt of met lucht. Daarnaast is het van belang om de wetgeving te begrijpen in het land van verkoop, daarin kan verschil zitten.

In België ben je bijvoorbeeld verplicht een challengetest op Listeria monocytogenes in enkelvoud uit te voeren wanneer een product volgens een groeimodel <0,5 groei aangeeft. In Nederland is dat niet zo, daar volstaat de modelvoorspelling tot maximaal 0,5 log groei.

Verpakking 

Over verpakkingen zegt ze: “Om te beginnen wordt - wanneer het over voedselverspilling gaat - weleens voorbijgegaan aan het feit dat als je voedsel weggooit je ook de verpakking weggooit. Daarnaast zijn op het gebied van verpakkingen grote veranderingen gaande. Er wordt sowieso minder verpakkingsmateriaal gebruikt en milieubelastende plastics worden steeds vaker vervangen door bijvoorbeeld papier of karton. Dat heeft ook gevolgen voor de houdbaarheid van producten."

Het voordeel van de inzet van deze surrogaten is dat we op de productievloer onderzoek kunnen doen naar de verspreiding en groei van schadelijke micro-organismen, zonder dat daarbij een hele productielijn wordt besmet”

Bibliotheek bacteriestammen

“Vrij uniek is dat wij surrogaten van pathogenen kunnen gebruiken bij onze challengetesten. Wij hebben bij Eurofins een bibliotheek met bacteriestammen in huis. Deze hebben dezelfde eigenschappen als bepaalde pathogenen, maar zijn verder onschadelijk. Het voordeel van de inzet van deze surrogaten is dat we op de productievloer onderzoek kunnen doen naar de verspreiding en groei van schadelijke micro-organismen, zonder dat daarbij een hele productielijn wordt besmet.” 

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking metEurofins Food, Feed, Water Nederland/Benelux.

Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november: mogelijk salmonella in salade mango curry

Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november:...

In dit overzicht lees je de Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november: mogelijk salmonella in salade mango curry, mogelijk salmonella in raw cakes en mogelijk stukjes metaal in fruitbiscuits.

Startup King Konjac

15 startup innovaties op de SIAL: van cacao- en koffievervangers tot...

De SIAL in Parijs toont veel voedsel- en drankeninnovaties. Ook verschillende startups toonden innovaties op de beurs, gezondheid voert hier absoluut de boventoon. VMT liep een rondje over het startupplein en zet 15 innovaties op een rij.

Beeld: Shutterstock

Recall analyse: Vleeswaren vaakst teruggehaald, gevolgd door...

ANALYSE - Elk jaar meldt de NVWA voedsel recalls en waarschuwingen. Deze producten worden om verschillende redenen teruggeroepen, bijvoorbeeld vanwege besmettingen met listeria of salmonella. Maar hoe ontwikkelden de aantallen recalls zich de afgelopen 7 jaar? Om welke redenen werden producten teruggeroepen? VMT brengt de cijfers van de toezichthouder van de afgelopen 7 jaar in kaart.

Certima voert jaarlijks meer dan 500 certificerings- en second-party audits uit in heel Europa.

Certificering als sleutel tot vertrouwen: voedselveiligheid in een...

Met de toenemende bewustwording van consumenten over voedsel gerelateerde ziekten krijgt veiligheid een steeds hogere prioriteit binnen de voedselindustrie. Een effectieve manier om deze veiligheid te waarborgen én groei te stimuleren onder toenemende marktdruk, is door certificeringsnormen te verkrijgen en te behouden binnen alle voedselbeheersystemen.

Food Safety Event: do's en dont's van halal-certificering

Food Safety Event: do's en dont's van halal-certificering

Waar moet je allemaal aan denken als je halal wilt produceren? Op het Food Safety Event duiken twee experts in de wereld van halal en lichten ze de productie-eisen toe op het gebied van wetgeving en kwaliteit. Kom dinsdag 19 november naar het VMT-event in in Amersfoort.

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat voedingsmiddelen vrij zijn van stoffen die daar niet thuishoren. De overheid stelt daarom wettelijke normen en eisen voor contaminanten in levensmiddelen. Dit artikel zet de basics op een rij: hoe voorkom je contaminanten? Waar komen ze vandaan en wat doe je eraan?

Onderzoek: PFAS komen opvallend veel voor in vis en zeevruchten

Onderzoek: PFAS komen opvallend veel voor in vis en zeevruchten

Vergeleken met andere voedingsmiddelen, komen PFAS vaak en veel voor vis en zeevruchten. Dat is een van de opvallende conclusies vaneen grootschalige studie, gepubliceerd in npj Science of Food waarin meer dan 150.000 onderzoekspublicaties over PFAS zijn geanalyseerd.

Foto: Pixabay

Nieuwe waarschuwing: verhoogde loodwaarden in kaneel blijven een zorg

De FDA heeft in de Verenigde Staten een nieuwe waarschuwing afgegeven voor kaneel, omdat is vastgesteld dat deze een verhoogd loodgehalte bevat.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.