“Om beheersing van gevaren in de keten te realiseren, moet iedere exploitant (schakel) in de keten de relevante gevaren van de producten en grondstoffen kennen, daarover afspraken maken met de leverancier en het nakomen van de afspraken controleren.”
“Als je dit citaat uit infoblad 64 van de NVWA leest, lijkt het een koud kunstje", zegt Sander Verweij, QA-consultant food bij Precon. "Bepaal de relevante gevaren, maak afspraken met leveranciers en controleer de naleving. Maar de praktijk is niet zo eenduidig als de theorie. Ieder bedrijf heeft andere uitdagingen als het gaat om grondstofgevaren: bestaat je assortiment uit eenvoudige producten of heb je vooral samengestelde producten? En produceer je zelf of handel je vooral? En welke wetgeving is van toepassing op jouw specifieke product?"
Zorgen voor QA-professionals
Er zijn dus keuzes te maken. Keuzes die afhangen van de aard van je bedrijf, maar ook van de werkwijze en relatie die je met leveranciers hebt. Een standaardwerkwijze is dus niet zo makkelijk, maar zeker niet onmogelijk, vindt Verweij. Maar waar moet je beginnen? En wanneer heb je aan je wettelijke plichten voldaan? Zeker in een tijd met toenemende regeldruk en schaarste op de personeelsmarkt, levert dit de nodige zorgen op voor veel QA-professionals.
Het begint bij kennis
Iedere exploitant moet de relevante gevaren van de producten en grondstoffen kennen, zegt de NWWA. De oiverheidsinstantie geeft een scala aan mogelijkheden om jezelf (als bedrijf) op de hoogte te stellen van de relevante gevaren: “(….) kennis over het product, wetenschappelijke literatuur, sectorkennis, monitoringsgegevens, algemene inzichten voedselveiligheid, incidenten uit het verleden, wettelijke maximumlimieten/gehaltes en grenswaarden, grondstofgevaren database et cetera”.
“Bij Précon begrijpen we de complexiteit van deze opgave en hebben we een team van vakspecialisten die dagelijks relevante ontwikkelingen bijhouden. Zo helpen we bedrijven om op de hoogte te blijven. Wij verwerken de relevante ontwikkelingen in onze database grondstofgevaren. Als exploitant hoef je dan niet zelf dagelijks alle ontwikkelingen te monitoren – dat wordt voor je gedaan. Bijkomend voordeel is dat je gebruik maakt van verschillende expertises: je hoeft niet zelf overal specialist in te zijn om toch een gedetailleerde wettelijke onderbouwing van je analyse te krijgen.”
Wees volledig
Om er zeker van te zijn dat je voldoet aan de eisen van de HACCP, moet de analyse van de gevaren in je grondstoffen volledig zijn. “Alle grondstoffen moeten meegenomen worden in je analyse, en alle relevante gevaren moeten gekoppeld zijn aan je grondstoffen. Hoe houd je hierin het overzicht en hoe zorg je dat je volledig bent? Bij deze uitdaging is software een welkome ondersteuning", legt Verweij uit.
“Bij Précon hebben we een online tool ontwikkeld (GINO) waarmee we alle grondstoffen koppelen aan de relevante gevaren. De informatie over de gevaren komt uit de database grondstofgevaren. Je hebt dus alle informatie bij elkaar, en de tool zorgt ervoor dat je altijd de juiste output kunt genereren: een overzicht van relevante gevaren én een bijbehorende set verificatiemaatregelen.”
Kies de werkwijze die bij jouw bedrijf past
Maar met alleen het hebben van een softwaretool ben je er nog niet. Naast een goede analyse is een werkbaar verificatieplan minstens zo belangrijk, stelt Verweij. “Wat een werkbaar plan is, hangt af van de situatie. Zijn er bijvoorbeeld productgroepen te maken op basis van gedeelde kenmerken? Dat scheelt in de hoeveelheid werk bij de verificatie. Of wil je per ingrediënt een analyse en verificatie doen? Dat kan ook natuurlijk. En wat verwacht je van je leveranciers? In hoeverre hebben zij de verificatie van de geleverde stoffen gedaan? Je kunt de werkwijze aanpassen aan de identiteit van jouw bedrijf.”
Ook kun je volgens Verweij de tool het verificatieplan laten aanpassen aan jouw rol in de keten: hoe ver wil je terug in de keten? “Dit zijn enkele van de te nemen keuzes. Bij Précon adviseren en begeleiden we bedrijven hoe ze GINO het beste kunnen inzetten om zo tot een gevarenanalyse en verificatieplan te komen, dat het best past bij het gekozen beleid.“
Goede analyse volgens wettelijke verplichtingen
Een standaardwerkwijze als het gaat om de gevarenanalyse in de grondstoffen, is met behulp van GINO dus zeker mogelijk, zegt Verweij. “De gevarenanalyse en het verificatieplan zorgen ervoor dat je aan de wettelijke verplichtingen voldoet. Daarbovenop kun je de werkwijze zo aanpassen, dat het past binnen de visie van het bedrijf. Resultaat is een goede en passende analyse die aan de wettelijke verplichtingen voldoet.”
Dit artikel is gesponsord door Precon.