De extrinsieke motivatie om iets met de arbeidsomstandigheden te doen met risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is laag door de onzichtbaarheid van handhaving en het ontbreken van klanteneisen. Met de komst van social responsibility, wat indirect veiligheid en gezondheid met zich meebrengt is dit wel aan het veranderen, maar de gemaakte stappen zijn beperkt.
Het gaat vaak mis als er sprake is van reactieve compliance. Wanneer er een incident of ongeval plaatsvindt wordt er pas actie ondernomen. Wanneer er een RI&E en plan van aanpak zijn, zijn deze vaak niet getoetst door een externe deskundige. Aanvullende verdiepende onderzoeken worden niet allemaal uitgevoerd en het plan van aanpak ligt nog onaangeroerd onderin een kast. Veiligheid & Gezondheid is een ‘loshangend’ onderdeel zonder duidelijke eigenaar.
Geert-Jan van de KTBA is een van de sprekers tijdens het Food Safety Update waarbij hij het onderwerp bedrijfscultuur en leiderschap en de verbinding met voedselveiligheid aan de kaak stelt. Mis hét online event over voedselveiligheid niet. Meld je hier aan!
Van RI&E naar geïntegreerd managementsysteem
De oplossing begint bij het eigenaarschap van QA-managers. De combinatie van QA en arbo (met daarbij de RI&E als basis) en vaak ook milieu en social responsibility heeft de toekomst. Moet de QA-manager dan echt alles kunnen?
Nee, dat hoeft helemaal niet, maar wat een QA-manager heel goed kan is systeemdenken. Geïntegreerde managementsystemen bouwen zodat de onderwerpen veiligheid en gezondheid, kwaliteit, voedselveiligheid en wellicht milieu en social responsibility meedraaien binnen één managementsysteem zodat deze binnen de hele organisatie in het vizier blijven.
Dat is helemaal niet zo ingewikkeld als het lijkt. Het past bij de ontwikkeling van de High Level Structure, waarbij de verschillende ISO-normen dezelfde structuur hebben en dus gelijkvormig kunnen worden ingericht. De compliance verschuift van reactief naar vooruitstrevend.
Een QESHSR-mappenstructuur
De ingrediënten van eerder genoemde managementsystemen zijn vrijwel hetzelfde. Een QESHSR-systeem is onder te verdelen in een algemeen deel dat voor alle managementsystemen hetzelfde is. Denk aan management review, doelstellingen, interne audits, cultuur, trainingen en overlegstructuren. Vervolgens zijn er uitbreidingen mogelijk, afhankelijk van het aspect waar het om gaat.
Er is dus een algemene map met de overkoepelende documenten en er zijn mappen per specialisatie, bijvoorbeeld kwaliteit/voedselveiligheid (Q), milieu (E), veiligheid en gezondheid (SH) en social responsibility (SR). En zo is de QA-manager een QESHSR-manager geworden, blijven bij voldoende integratie alle systemen up-to-date en geverifieerd en blijft de verbetercirkel op alle gebieden draaiende. Ook de belasting voor de organisatie blijft beperkt.
Een geïntegreerd veiligheids-, gezondheids- en SR-systeem helpt dus te voldoen aan het voorkomen van boetes, terwijl het ondersteunt bij het verlagen van het verzuim.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met KTBA.
