De producent heeft de plicht om de consument via het etiket zo goed mogelijk te informeren. De informatie over bijvoorbeeld alle ingrediënten moet kloppen, met name als het gaat om allergenen.
Consumenten moeten goed geïnformeerd worden over de producten die zij kopen. Essentieel is dat de informatie klopt en juist op het etiket staat. “Neem bijvoorbeeld allergenen, deze moeten verplicht in een andere typografie (cursief, vet, kapitaal of onderstreept) vermeld staan. Bewoordingen en omschrijvingen moeten op de letter/leesteken nauwkeurig kloppen”, aldus labelingspecialist Laura Goossens van Eurofins Food Safety Solutions.
Woordkeuze
Ook stelt de wet eisen aan de woordkeuze in de voedingswaardetabel. Zo mag er niet staan ‘vet’ maar wel ‘vetten’, en niet ‘verzadigd vet’ maar ‘waarvan verzadigde vetzuren’. “Eurofins controleert tevens of de producent een additief als voedingszuur (nog) aan het product mag toevoegen en of afbeeldingen misleidend (kunnen) zijn volgens de gemiddelde consument. Voor onze klanten voeren wij regelmatig een voedingswaardevergelijk uit. Daarbij gaan we nog een stap verder. Klopt bijvoorbeeld het percentage vetten en suiker op het label met de analyseresultaten van dit product? Deze volledige ontzorging ervaren retailers en voedselproducenten als een geruststelling.”
Interpretatie van wetgeving
Verordening (EU) nr. 1169/2011 is een omvangrijke publicatie met veel verwijzingen naar andere Europese wetten en richtlijnen. Dat maakt dat voedselproducenten ermee worstelen. Voor ons land gelden daarnaast ook nog eens de Nederlandse Warenwetbesluiten. “Wanneer mag een fabrikant ‘magere melk’, ‘witte chocolade’ of ‘bier’ op haar etiket vermelden? En wanneer zijn claims toegestaan? De regels zijn ingewikkeld en interpretatiegevoelig. Bovendien is er sprake van een grijs gebied in de wetgeving”, vertelt Goossens.
Wanneer mag een fabrikant ‘magere melk’, ‘witte chocolade’ of ‘bier’ op haar etiket vermelden? En wanneer zijn claims toegestaan?”
Daarom heeft de NVWA onder andere het Handboek Etikettering van levensmiddelen en het Handboek Voedings- en gezondheidsclaims geschreven. “Daarin geeft de NVWA hun visie en interpretatie van de genoemde Europese en Nederlandse wetgeving. Hier komen producenten verder mee.”
Ingrediëntenlijst en productbenaming
De ingrediëntenlijst en de benaming van voedingsmiddelen: dat zijn de punten waarop etiketten vaak niet kloppen. Zo staan additieven regelmatig niet op de juiste wijze op het etiket vermeld. Denk aan de notering van een E-nummer na een additievengroep (bijvoorbeeld kleurstof, vulstof of conserveermiddel). Dubbele punten, haakjes en komma’s noteren, het moet allemaal op de juiste manier. Ook de keuze van de additievengroep is van belang, volgens de labelingspecialist.
De hoofdfunctie van het additief in het product bepaalt onder welke additievengroep het valt. Goossens: “Ook kan de productbenaming afhankelijk zijn van wetgeving. Een product mag bijvoorbeeld alleen bier heten als het aan de gestelde eisen voldoet conform de omschrijving in de betreffende wet.”
Eisen aan claims
Het NVWA-Handboek beschrijft ook het onderdeel claims. Producenten zetten wervende teksten op het product. Denk bijvoorbeeld aan voedingsclaims als ‘eiwitrijk’ of ‘een bron van vezels’. Maar elke voedingsclaim moet onderbouwd zijn. Eiwitrijk mag alleen als minimaal 20% van de energetische waarde van het levensmiddel uit eiwitten komt. Voor de claim vezelrijk is dat 6 g/100g of 3 g/100 kcal.
De stoffen waarvoor men een gezondheidsclaim doet, moeten een wetenschappelijk bewezen heilzaam, nutritioneel of fysiologisch effect hebben en EU-goedgekeurd zijn”
“De stoffen waarvoor men een gezondheidsclaim doet, moeten een wetenschappelijk bewezen heilzaam, nutritioneel of fysiologisch effect hebben en EU-goedgekeurd zijn. Ook moet de bewoording aan bepaalde eisen voldoen. Daarvoor raadpleeg je bijvoorbeeld Keuringsraad KOAG KAG, een claimsdatabase waarin precies staat welke zinnen wel en niet zijn toegestaan”, tipt Goossens.
Kortom, een etiket samenstellen is een complex proces. Goossens: “Daarom adviseren we over het opstellen van een etiket, maar voeren we voor retailers en producenten ook regelmatig een totale controle op alle (Nederlandse- en Europese) wetgeving uit. Onze zusterbedrijven voeren ook in het buitenland controles uit. Dat is handig voor internationale spelers. We zien dat retailers en producenten als eindverantwoordelijke steeds vaker de etiketten van voedingsmiddelen periodiek (laten) controleren. Zij tonen een groot verantwoordelijkheidsgevoel om de consument van de juiste informatie te voorzien.”
Dit artikel is gesponsord door Eurofins Food Safety Solutions.
