Natuurazijn op het etiket: erkenning voor een natuurlijke smaakmaker

Natuurazijn op het etiket: erkenning voor een natuurlijke smaakmaker

KENNISPARTNER - Tot voor kort werden azijn én natuurazijn door de Nederlandse wet -anders dan in andere landen- over één kam geschoren. Er zijn echter belangrijke verschillen. Sinds 1 juli kent de Nederlandse Warenwet een gereserveerde aanduiding voor natuurazijn. Dat maakt het voedingsmerken mogelijk om duidelijkheid te verschaffen richting de consument over de natuurlijke samenstelling van azijn en van producten waar azijn in is verwerkt.

Natuurazijn

Natuurazijn wordt al duizenden jaren geproduceerd door ‘dubbele fermentatie’. Uit landbouwproducten zoals fruit of suikerbiet wordt door gisten alcohol geproduceerd. Azijnzuurbacteriën zetten dat vervolgens met behulp van zuurstof om in azijnzuur. Een simpel biologisch proces op basis van één ingrediënt. Het resultaat, in Romaanse talen aangeduid als ‘zure wijn’ (vinaigre, vinagre, vinegar) is al eeuwenlang geliefd als voedingsmiddel. Het is bovendien een belangrijk conserveermiddel en een smaakversterker die gebruikt kan worden bij zoutreductie.

Synthetische azijn

De petrochemische industrie kent ook een chemisch proces om azijn te produceren. Daarbij wordt methanol (verkregen uit steenkool of aardgas) onder hoge druk en hoge temperatuur, en met een katalysator als rhodium of iridium, omgezet in azijnzuur. Dit azijnzuur vindt grotendeels zijn weg naar industriële toepassingen, maar afhankelijk van de kwaliteit kan het in verdunde vorm worden toegepast in levensmiddelen.

Verschil natuurazijn en synthetische variant

Al zijn de belangrijkste componenten – azijnzuur en water – in beide producten hetzelfde, er zijn belangrijke verschillen. Het grootste verschil: natuurazijn wordt bij milde procescondities gewonnen uit agrarische grondstoffen, synthetische azijn wordt bij hoge druk en temperatuur gewonnen uit fossiele grondstoffen. Een natuurproduct versus een petrochemisch product.

Gereserveerde aanduiding

In nagenoeg alle EU-landen wordt azijn gedefinieerd als het product van dubbele fermentatie. Bij synthetische azijn wordt dan gesproken over (een oplossing van) azijnzuur.

In Nederland echter stelde het Warenwetbesluit Gereserveerde Aanduidingen tot voor kort dat azijn wil zeggen: een vloeibare waar die azijnzuur als kenmerkend bestanddeel bevat, met dien verstande dat het gehalte aan azijnzuur van de waar ten minste 4 gram per 100 ml bedraagt. Daarbij is dus, bewust of onbewust, geen onderscheid gemaakt tussen natuurazijn en synthetische azijn.

Warenwetbesluit veranderd

Op 1 juli van dit jaar is hierin verandering gekomen. Aan het bewuste artikel in het Warenwetbesluit is een tweede lid toegevoegd: de aanduiding natuurazijn mag uitsluitend worden gebezigd voor een vloeibare waar als bedoeld in het eerste lid die wordt verkregen door een alcoholische en een azijnzure fermentatie van eet- of drinkwaren van agrarische oorsprong.

Betekenis

Deze aanpassing is van grote betekenis, en niet alleen omdat de wetgeving hiermee nu aansluit op gangbare definities in de ons omringende landen. Veel consumenten hechten eraan om uitsluitend natuurlijke producten en ingrediënten te nuttigen. Door de aanpassing kunnen ze nu een bewuste keuze maken. De natuurlijke herkomst en productiewijze van natuurazijn sluiten aan bij het streven naar een fossiel-vrije economie.

Etikettering

De nieuwe gereserveerde aanduiding voor natuurazijn biedt de mogelijkheid om dit als ingrediënt te benoemen op het etiket, bijvoorbeeld bij sauzen, groenteconserven of zuurwaren als augurk of haring. Hiermee is het meteen duidelijk dat het om een natuurlijk product gaat, voor veel consumenten een belangrijk aankoopargument.

Auteur: Jup van ’t Veld is chemicus en werkt namens Schuttelaar & Partners onder meer voor een producent van natuurazijn. Schuttelaar & Partners is kennispartner van VMT.

Beeld: Shutterstock

Additieven weglaten uit de lijst van ingrediënten? In deze gevallen...

ANALYSE - De ingrediëntenlijst op een etiket geeft gedetailleerd inzicht in de samenstelling van het product. Regelgeving geeft duidelijke instructies over deze lijst. Maar vaak is er discussie of een additief weggelaten mag worden, want een E-nummer minder in de lijst is vaak een grote wens. Dit artikel haalt de kennis op over deze regels en legt uit hoe je deze correct toepast.

Maakt een medische claim iets een geneesmiddel? Uitspraak geeft duidelijkheid

Maakt een medische claim iets een geneesmiddel? Uitspraak geeft...

Consumentenreviews met het woord 'pijn' of een verwijzing naar ziekte bij een levensmiddel: dit zijn verboden medische claims. Maar hoe beoordeel je deze claims? Is het daardoor een geneesmiddel geworden? Na jarenlange discussie is er eindelijk uitsluitsel. Is een product zelf duidelijk een levensmiddel? Dan is het levensmiddelenrecht van toepassing, en niet de geneesmiddelenwet.

Tip van jouw advocaat: Wat is 'nieuw' en hoe lang is iets 'nieuw'?

Tip van jouw advocaat: Wat is 'nieuw' en hoe lang is iets 'nieuw'?

KENNISPARTNER - COLUMN - 'Nieuw' is een veelgebruikte term op verpakkingen; het trekt extra de aandacht van de consument. Maar wanneer mag je die claim gebruiken? En hoe lang blijft iets 'nieuw'?

VMT 6 (2024): Wetgeving duurzaamheid

VMT 6 (2024): Wetgeving duurzaamheid

Duurzaamheid is voor voedselproducenten geen keuze meer, maar onderdeel van wetgeving. Hoe ga je om met reststroomverwerking? Wat is de laatste stand van zaken voor verpakkingen? En wat zijn tips voor de aankomende CSDDD-wetgeving? Dit en meer in dit themanummer.

Bedrijfsovernames in voeding 2024: Arla Foods neemt Volac over

Bedrijfsovernames in voeding 2024: Arla Foods neemt Volac over

Binnen de voedingsindustrie vinden regelmatig bedrijfsovernames plaats. In dit artikel enkele opvallende bedrijfsovernames van dit jaar op een rij....

Vet verlagen door toevoegen van champignons? Puree kan tot 41% vet verminderen

Vet verlagen door toevoegen van champignons? Puree kan tot 41% vet...

Scelta Mushrooms won in Parijs de SIAL Innovatie Award voor het product Fungible. Dit is een vetvervanger die de producent maakt voor gebruik in...

Vlnr: Annie Alting (Factor Delta), Dionne Irving (VMT), Wouter Kleijbeuker (Luiten vleeswaren) en Jan Mones (Boboli)

Webinar terugkijken: Hoe zie je de bomen door het 'CSRD-bos'? Expert...

Foodbedrijven zijn druk bezig met de voorbereidingen voor de CSRD-wetgeving. Eerder organiseerde VMT een webinar waarin Factor Delta deze...

Foto: Shutterstock

NVWA wil maatregelen vleesindustrie om dierenleed

De vleessector moet zich meer inspannen voor dierenwelzijn, vindt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De autoriteit reageert daarmee...

Pluimveeverwerkers roeren zich in vleesdebat met dagbladadvertentie: 'verdienen meer waardering'

Pluimveeverwerkers roeren zich in vleesdebat met dagbladadvertentie:...

De Nederlandse Vereniging van de Pluimveeverwerkende Industrie (Nepluvi) plaatst sinds donderdag in grote landelijke dagbladen advertenties waarin...

SIAL 2024 in Parijs vindt plaats van 19 tot en met 23 oktober.

Trends SIAL 2024: eiwitverrijkt lijkt het toverwoord (podcast)

De SIAL 2024 in Parijs, een van de grootste voedingsmiddelenbeurzen ter wereld, brengt dit jaar opnieuw duizenden bedrijven en merken uit de...

foto: Shutterstock

'PFAS-gehaltes in vlees runderen uit Nederlands natuurgebied...

Runderen uit het natuurgebied het Verdronken Land van Saeftinghe - een natuurgebied op de grens van Nederland en België - hebben te hoge gehaltes...

Laurens Hoedemaker, voorzitter van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) en onderzoeker Klaas Dijkstra van Zest (rechts) deelden tijdens de presentatie hun inzichten over de vleesconsumptie en de perceptie ervan in Nederland.

'Vleesindustrie moet meer lef tonen om identiteit en kwaliteit te...

De grote aandacht die er is voor negatieve gevolgen van vleesconsumptie, heeft niet geleid tot minder vleeseters in Nederland. Nog altijd 95% van de...