De experts keken naar de hele verpakkingsketen: productie van verpakkingsmaterialen, ontwerp en productie van verpakkingen, retail en merkeigenaren tot de consument en de afvalverwerking en recycling. Ze formuleerden de trends en verwachtingen richting 2030 maar ook 2040 en 2050.
En het probleem met de afvalberg aan verpakkingen is groot. "Herontwerp, hergebruik en recyclen is onvoldoende om crisis met verpakkingsafval op te lossen," zeggen de twee experts. Ze quoten cijfers van Plastic Recyclers Europe: "Plastic afval in Europa is 30 megaton per jaar."
Recycling loont (nog) niet
Multinationals hebben allemaal targets gesteld om het gebruik van virgin plastic te reduceren, om meer gerecycled plastic te gebruiken of om meer herbruikbaar, recyclebaar of composteerbaar in te zetten. Veel van de targets worden niet gehaald. Sterker nog: Unilever en Nestlé hebben de targets weer bijgesteld en wel naar beneden.
Van Mancius ziet dat beursgenoteerde bedrijven hun targets bijstellen omdat het te duur is om veel recyclaat te gebruiken. “Bovendien voelen ze prijsdruk door inflatie. Dus de aandeelhouderswaarde staat op de agenda. Daarnaast is er niet genoeg recyclaat voor alle grote bedrijven en hun verplichting. Ik zie nu dat steeds meer bedrijven van compete, naar lead of comply schieten. Ze willen eerst weten wat de PPWR en die prijsdruk gaat doen.”
Virgin versus recycled
Recyclen is een moeilijke business. In het afgelopen jaar zijn een aantal recyclingbedrijven failliet geraakt. De vraag is laag en de markt raakt overspoeld door goedkoop virgin plastic uit China en de VS. Er is echter wel een tekort aan hoogwaardig foodgrade rPET.
Ariane van Mancius legt uit: “Op dit moment loont recyclen niet. De prijs van recyclaat moet omhoog en van virgin moet nog hoger zijn. Alleen dan wordt afval een goudmijn.” Van Mancius verwacht dat op de lange termijn wel zal gebeuren vanwege deze redenen:
- Tekort aan Virgin
- Hoge prijs voor Virgin
- Overschot aan recyclaat
- Wetgeving die recyclaat verplicht
Het best volgens Van Mancius is tariefdifferentiatie of btw-verlaging op recyclaat. “Of juist verhoging op Virgin maar dat gaat wel even duren. Tot die tijd dat Virgin goedkoper is dan recyclaat en wetgeving dit niet voorschrijft gaat er niet veel gebeuren. Maar op de lange termijn 10-20 jaar gaat dit wel veranderen.”
Consumenten willen gemak
Consumenten zijn moe van duurzaamheid en gedragsverandering gaat langzaam. Het moet heel makkelijk voor consumenten worden gemaakt om verpakkingen te recyclen. Hervulbare verpakkingen in de retail zijn nu nog lastig succesvol te maken. Verschillende initiatieven in supermarkten hebben het niet gered. Ook Pieter Pot heeft het lastig gehad, maar is nu weer opgestart. Consumenten willen gemak, ziet de verpakkingsexpert. “Bij het minste of geringste schieten ze terug naar een niet duurzame verpakking.” Het percentage consumenten dat echt duurzamer wil, is nog klein.
Waar verwachten de experts de meeste vooruitgang? Van Mancius: “Ik denk helaas toch vanuit wetgeving.” De volgorde als volgt:
- Wetgeving
- Bedrijven bewegen door wetgeving
- Consumenten die anders willen moet naar kritische massa van 30%
- Nieuwe materialen ontwikkelen en omdenken: verpakkingsvrij, bio-plastics, chemische recycling, closed loops
Kortom: Er is niet 1 oplossing voor het probleem van verpakkingsafval, binnen alle gebieden in alle schakels van de keten zijn oplossingen nodig.
Meer informatie over trends en duurzaam verpakken bij NowNewNext.
