Procescontrole van microbiologische analyses is essentieel voor kwaliteitsborging

Procescontrole van microbiologische analyses is essentieel voor kwaliteitsborging

KENNISPARTNER - Wanneer in een laboratorium microbiologische analyses uitgevoerd worden ten behoeve van kwaliteitscontrole is het verstandig om dagelijks een procescontrole uit te voeren. Lang niet iedereen ziet echter het nut en de noodzaak hiervan in.

Veel voedingsmiddelenproducenten bemonsteren hun producten en laten daarvan in een laboratorium – hun eigen of extern – microbiologische analyses uitvoeren. Om aan de opgestelde HACCP-eisen of andere voorschriften te voldoen, wordt volgens bepaalde schema’s bemonsterd en worden volgens vaste procedures de microbiologische bepalingen gedaan. Aan de hand van de uitkomsten worden belangrijke conclusies getrokken: kan deze batch of kunnen deze producten veilig de productielocatie verlaten? Of moet de productie acuut worden stopgezet, de producten worden afgewaardeerd (gedowngrade) of moet er zelfs een recall plaatsvinden?

Hoe betrouwbaar zijn de uitkomsten?

Het stopzetten van de productie of in het uiterste geval zelfs het in gang zetten van een recall heeft een grote impact. Genoeg reden om zeker te willen weten dat de uitkomsten van het microbiologisch onderzoek betrouwbaar zijn. Toch zijn er laboratoria waar de analyses niet of nauwelijks gecontroleerd worden. Gesteld kan worden dat de veiligheidsrisico’s in de productie dan onvoldoende geborgd zijn.

Werken met referentiemateriaal biedt zekerheid

Toch zijn er ook steeds meer laboratoria die procescontroles invoeren en daarvoor gebruik maken van microbiologische referentiematerialen. Wanneer dagelijks referentiemateriaal het hele analyseproces doorloopt biedt dat zekerheid wat betreft de gebruikte methode, maar ook of de gebruikte materialen als media, filters en pipetten van de juiste kwaliteit zijn. Daarnaast laat het zien of analisten de juiste procedure volgen en of de apparatuur goed gewerkt heeft. Zijn de supplementen wel aan het voedingsmedium toegevoegd bijvoorbeeld? Een eenvoudig voorbeeld: wanneer men een referentiemateriaal Salmonella het analyseproces laat doorlopen en na telling voldoet de uitkomst aan de opgegeven waarden, is duidelijk dat alle randvoorwaarden van het proces in orde zijn.

Vals positieve of negatieve uitslagen kunnen snel onderschept worden

Ook biedt procescontrole garanties met betrekking tot vals positieve of vals negatieve uitkomsten van productmonsters. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat in een laboratorium een voedingsbodem van dusdanig slechte kwaliteit is, dat er veel te weinig bacteriële groei mogelijk is. De vals negatieve uitslagen die hieruit voortkomen kunnen door het uitvoeren van procescontrole snel herleid worden. Omdat er dan ook nauwelijks groei te zien is van het referentiemateriaal, kan de fout snel gevonden worden.

Procescontrole van microbiologische analyses zorgt voor een degelijke borging van een kwaliteits- en/of HACCP-systeem.

Auteur: André Siccama, QA-manager en consultant bij Biosisto, kennispartner van VMT

Vereisten bij machinevalidatie: 4 tips van een QA'er

Vereisten bij machinevalidatie: 4 tips van een QA'er

Het doel van machinevalidatie is om te verzekeren dat de machine in de productie qua veiligheid en kwaliteit in orde is. Aan QA'ers de taak om belangrijke zaken te controleren zodat de machine voldoet aan alle eisen. Het traject begint al vóór de aanschaf van een nieuwe apparatuur, zodat met zekerheid de juiste machine wordt aangeschaft op gebied van QA.

11 vragen aan NVWA over monitoring, studies en challengetesten

11 vragen aan NVWA over monitoring, studies en challengetesten

UPDATE MEI 2023 - De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geeft in dit artikel inzichten in opvattingen en afwegingen rondom monitoring, studies en challengetesten. De belangrijkste zaken zijn op een rij gezet in dit artikel.

De E.coli bacterie. Als je deze bacterie vindt dan kan dat ook betekenen dat andere darmpathogenen aanwezig zijn in de productie, Salmonella bijvoorbeeld.

Je fabriek microbiologisch op orde: 6 aandachtspunten voor de...

Een kwaliteitsmanager is verantwoordelijk voor het garanderen en optimaliseren van de veiligheid en kwaliteit van een product, dienst of tak van een bedrijf. Hij begeleidt en stuurt andere medewerkers aan bij het monitoren van de kwaliteit, voert kwaliteitsanalyses uit en overziet de implementatie van kwaliteitsverbeteringen. In dit artikel zes belangrijke aandachtspunten op het gebied van microbiologie voor iedere kwaliteitsmanager.

Toekomstbestendige fabriek: zorg voor integrale veiligheidsaanpak

Toekomstbestendige fabriek: zorg voor integrale veiligheidsaanpak

KENNISPARTNER - Veiligheid. Vanuit welk oogpunt bekijk je dat? De QA-manager zal onmiddellijk aan voedselveiligheid en daarmee de veiligheid van consumenten denken, terwijl de onderhoudsmonteur eerder de productie- of procesveiligheid in gedachten heeft. Vraag het aan de personeelsmedewerker, dan zal hij beginnen over slipgevaar of het beschermende hekje tegen valgevaar boven op de tank.

Beeld: Freepik

Duurzame verpakkingen niet langer 'nice to have' maar 'need to have:...

Door onder andere de nieuwe verpakkingswet is duurzaamheid niet langer 'nice to have' maar 'need to have'. Waar bedrijven zich nu met recyclebare en...

Tip van jouw advocaat: Wat is 'nieuw' en hoe lang is iets 'nieuw'?

Tip van jouw advocaat: Wat is 'nieuw' en hoe lang is iets 'nieuw'?

KENNISPARTNER - COLUMN - 'Nieuw' is een veelgebruikte term op verpakkingen; het trekt extra de aandacht van de consument. Maar wanneer mag je die...

Aanscherping handelsnormen groenten en fruit per 1 januari 2025: hier moet je als levensmiddelenbedrijf op letten

Aanscherping handelsnormen groenten en fruit per 1 januari 2025: hier...

De Europese Commissie stelde op 17 augustus 2023 twee verordeningen vast met betrekking tot de handelsnormen en handelsnormcontroles voor de sector...

Beeld: Shutterstock

Gaat duurzaamheid hand in hand met voedselveiligheid en kwaliteit?...

Voedselproducenten krijgen meer en meer te maken met het thema duurzaamheid. Hoe kunnen bedrijven dit thema het beste aanpakken? En in hoeverre gaat...

Beeld: Shutterstock

Geneesmiddel of voedingssupplement? Rechtbank Gelderland doet...

Geneesmiddelen en voedingssupplementen zien er vaak hetzelfde uit. Beide producten zijn in voorgedoseerde vorm op de markt en zijn beschikbaar als...

Beeld: Shutterstock

Wetgeving verschilt in Europese lidstaten: zo werkt wederzijdse...

Eén van de uitdagingen bij het exporteren naar andere landen is de verplichting om aan de daar geldende lokale wetgeving te voldoen. Met name op het...

Beeld: Shutterstock

Commissie herziet Europese 'ontbijt' richtlijn: dit zijn de...

Een belangrijk doel van de Europese Boer tot bord-strategie is het 'bevorderen van een gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem'. Om hier stappen...

Beeld: Shutterstock

Wetgeving voor allergenen in voedselcontactmaterialen? Dit is de...

Kruisbesmetting via grondstoffen en processen leidt vaak tot lastige kwesties voor producenten. Recent zette de Coeliakievereniging een nieuw...