Salmonella wordt vaak geassocieerd met besmet voedsel, maar ook huisdieren kunnen een stille bron van besmetting zijn. Honden en katten kunnen de bacterie bij zich dragen en overdragen op mensen, vaak zonder zelf symptomen te vertonen. Toch blijft deze besmettingsroute onderbelicht binnen voedselveiligheid en volksgezondheid.

Besmetting in voedsel kan heel veel bronnen hebben. Doorgaans gaat het om een bacterie, maar waar komt die vandaan? Onderzoekers van de Hogeschool Leiden analyseren DNA van ziekteverwekkende bacteriën en ontwierpen onder leiding van lector Astrid Heikema een webapp waarmee bedrijven de bron van besmettingen in voedsel kunnen detecteren.

In de voedingsindustrie is het nauwkeurig traceren van bacteriële contaminatie cruciaal voor het waarborgen van voedselveiligheid en kwaliteit. DNA-sequencing biedt voedingsmiddelenbedrijven enorme mogelijkheden om bacteriële stammen te identificeren, contaminatieroutes te traceren en persistente problemen aan te pakken. Daarmee kunnen incidenten en recalls worden voorkomen.

De uitbraak van Listeria monocytogenes bij de Amerikaanse kaasproducent Rizo-López uit Californië begon in 2014. De meest recente patiënt die ziek werd door het eten van een kaasproduct is van december 2023. Uit Whole Genome Sequencing blijkt dat bacteriën uit de monsters van zieke mensen van 2014 tot aan nu toe genetisch nauw verwant zijn. Dit suggereert dat mensen bij deze uitbraak ziek werden van hetzelfde voedsel.

Eind december 2022 werden in Australië minstens twintig mensen ziek nadat ze met Salmonella Typhimurium besmette minikomkommers hadden gegeten.

Gebruik je weleens samengestelde producten, zoals specerijmixen of kant-en-klaarmaaltijden? Dan is het soms noodzakelijk te weten wat exact de ingrediënten zijn. Met Next Generation Sequencing kunnen niet-gerichte analyses van voedingsmiddelen worden uitgevoerd op basis van hun DNA. Daarmee kan precies worden vastgesteld waaruit producten bestaan of welke micro-organismen erop aanwezig zijn. Nina Constantine, directeur Food & Environment bij Eurofins Genomics in Europa, vertelt waarom genomica-methoden een blijvertje zijn in de voedingsmiddelenindustrie.

De laatste tijd krijgt Eurofins steeds vaker aanvragen voor analyses op basis van Whole Genome Sequencing. Deze techniek onderzoekt het DNA van bepaalde pathogenen om ze op stamniveau te kunnen onderscheiden en is uitermate geschikt om de bron van een besmetting op te sporen. Welke kansen biedt deze onderzoekstechniek in de voedingssector?

Volgens Duitse autoriteiten in de deelstaat Beieren is begin juli 2022 eindelijk de bron van een al zeven jaar durende uitbraak van listeriose opgespoord. Dit gebeurde door toepassing van next generation sequencing (NGS).

Een door een ILVO-VUB onderzoekster ontwikkelde nieuwe DNA-gebaseerde analysetechniek die bederforganismen in voeding detecteert die met klassieke analysetechnieken niet worden opgepikt. Vooralsnog is de techniek te complex en te duur voor voedingsbedrijven.

Plantenbiotechnologie heeft de potentie om voedselschaarste uit de wereld te helpen en kan het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen drastisch reduceren. Strenge Europese regels en trage besluitvorming werken echter tegen, waardoor Nederland een koploperspositie dreigt te verliezen, betoogt Mark Jolink, Octrooigemachtigde Life Sciences/Octrooibureau EP&C Patent Attorneys.