Per flesje kleiner dan 1 liter wordt straks 15 eurocent statiegeld gerekend. Voor grote flessen (> 1 liter) blijft het 25 eurocent. Inleveren kan in supermarkten, op treinstations, bij tankstations langs de weg en via cateraars. Deze maatregel moet leiden tot veel minder plastic zwerfafval. Producenten van flesjes frisdrank en water zijn verantwoordelijk voor de invoering van het statiegeldsysteem. Horeca en kleine bedrijven zijn vrijgesteld van de verplichting kleine plastic flesjes in te zamelen.

14 maanden de tijd

Producenten hebben 14 maanden de tijd om een statiegeldsysteem in te richten. Van Veldhoven heeft met het bedrijfsleven afgesproken dat producenten haar dit najaar informeren over de voortgang.

Zwerfvuil verminderen

Met dit besluit komt een einde aan 20 jaar discussie over statiegeld op plastic flesjes. Van Veldhoven hanteerde een tweesporen-aanpak waarin het doel (minder zwerfafval) in plaats van het middel (statiegeld) voorop werd gesteld. Eerst zijn in 2018 afspraken gemaakt met het bedrijfsleven en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om het aantal kleine plastic flesjes dat in het milieu belandt met 70-90% af te laten nemen. Als dit niet werd behaald, zou statiegeld ingevoerd worden. Dat is nu dus het geval.

Plastic afval

100 miljoen flesjes

Met deze maatregel wil Van Veldhoven de plastic flesjes uit het milieu weren. Jaarlijks gaan zo’n 900 miljoen kleine plastic flesjes over de toonbank. 100 miljoen daarvan belanden in het milieu. De inschattingen zijn dat met dit statiegeldsysteem 90% van de plastic flessen, zowel klein als groot, wordt ingeleverd.

Nieuwe inzamelmachines

Producenten zijn verantwoordelijk voor het nieuwe statiegeldsysteem en dragen hiervan de kosten. Een uitvoeringsorganisatie wordt opgezet om alle inzamelaars het komende jaar te helpen bij de uitrol. Zo moeten er nieuwe inzamelmachines komen, apparaten die de flesjes plat maken en moeten het transport en sorteren worden geregeld. Alle corona-voorzorgsmaatregelen worden hierbij in acht genomen.

Blikjes

De volgende stap die Van Veldhoven tegen het zwerfafval zet, is het aantal blikjes in het milieu verminderen. De staatssecretaris hanteert een vergelijkbare aanpak als bij de flesjes. In het najaar van 2021 moet het doel van 70-90% minder blikjes in het zwerfafval zijn behaald. Als dat niet lukt, volgt ook statiegeld op blikjes. Van Veldhoven: “Ik vind dat linksom of rechtsom het aantal blikjes in het zwerfafval sterk moet afnemen. Hierover ben ik in gesprek met het bedrijfsleven en de VNG. De voorbereiding van de wet- en regelgeving voor statiegeld op blikjes is inmiddels gestart, zodat deze klaarligt indien we overgaan tot invoering van statiegeld op blikjes.” In het najaar van 2021 volgt hierover een besluit.

Campagne

Ondertussen start de overheid samen met het bedrijfsleven een gezamenlijke campagne om zwerfafval tegen te gaan. Speciale aandacht is er voor educatie voor jongeren.