‘De voedingsindustrie heeft zich de afgelopen eeuw aanvankelijk gericht op de microbiële veiligheid. Dat is begrijpelijk: voedselbederf en voedselvergiftiging zijn historisch gezien het belangrijkste probleem’, vertelt Van Boekel, Emeritus Hoogleraar product design & quality management, in Resource. ‘Daarmee is voedselveiligheid de gouden standaard geworden. Maar inmiddels hebben we voedsel heel veilig gemaakt en we weten bovendien meer over andere aspecten van voedselveiligheid, zoals gezondheid, voedingswaarde en duurzaamheid’.

Tiny van Boekel: ‘Technologen moeten zich veel meer laten horen in het debat’

[intermezzo:1]

Prioriteit voedselveiligheid

Van Boekel schreef samen met medeauteurs Pieter Ter Steeg en Arief Dahoe een opiniestuk. Daarin stellen zij dat voedselveiligheid te vaak prioriteit krijgt ten koste van andere aspecten zoals voedselkwaliteit, gezondheid, voedingswaarde en duurzaamheid. In het opiniestuk stellen Van Boekel en zijn medeauteurs dat wetenschappers en de industrie zich zouden moeten afvragen of het mogelijk is om deze aspecten van voedselkwaliteit te verbeteren, zonder dat voedselveiligheid daaronder leidt.

Vleesvervangers: ultrabewerkt en toch gezond? (luisterartikel)

Wetgeving staat innovatie in de weg

De kern van dit probleem is volgens Van Boekel de wetgeving. Die loopt volgens de hoogleraar achter de feiten aan en staat daardoor nieuwe innovatie in de weg. ‘Neem bijvoorbeeld een ondernemer die werkt aan een nieuwe technologie om melk te pasteuriseren. De pulsed electric field technologie doodt de micro-organismen, maar laat – in tegenstelling tot bij verhitten – de eiwitten en vitamines in tact’, vertelt de hoogleraar aan Resource.

‘Omdat het meten van bacteriën in melk veel tijd kost, worden in plaats daarvan bepaalde enzymen gemeten, die net als de bacteriën kapot gaan door verhitting, om te zien of melk voldoende verhit is. Deze methode doet echter niets met enzymen en dus heeft de test geen zin, maar hij is wel wettelijk verplicht. Nieuwe manieren van conserveren kunnen zichzelf lastig bewijzen als de wettelijke standaard verhitting blijft. Wetgeving is belangrijk, maar soms is deze te rigide’, luidt de stellige mening van Van Boekel.

Voedingswaarde en duurzaamheid

‘Het is belangrijk om nieuwe modellen te ontwikkelen die ook aspecten als voedingswaarde en duurzaamheid meenemen. We hebben betere technieken en krachtige computers waarmee we veel meer aspecten van voedselkwaliteit kunnen modelleren. We zouden die modellen beter moeten integreren en aan elkaar koppelen’, legt Van Boekel uit dat voedselveiligheid voorop moet staan, maar er ruimte moet zijn om andere kwaliteitsaspecten te optimaliseren.

‘Bedrijven zouden bijvoorbeeld meer gegevens kunnen delen. Nu wordt dat veelal niet gedaan, mede vanwege bedrijfsgeheim, terwijl er wel gezamenlijk belang is.’

Tiny van Boekel

Gegevens delen

Met het opiniestuk doet de hoogleraar een oproep aan wetenschappers en het bedrijfsleven, aldus Resource. ‘Bedrijven zouden bijvoorbeeld meer gegevens kunnen delen. Nu wordt dat veelal niet gedaan, mede vanwege bedrijfsgeheim, terwijl er wel gezamenlijk belang is’. Bedrijven moeten volgens Van Boekel precompetitief samenwerken. De wetgever zou daarbij volgens de hoogleraar met behulp van nieuwe wetenschappelijke inzichten de regels opnieuw onder de loep kunnen nemen en actief mee kunnen denken doe innovatie daarin past.

Lees ook: