“De productie van biologische voeding is arbeidsintensief en dus ook duur”, legt Vansteenkiste uit. “Dit betekent dat er voor criminelen veel in te verdienen valt.”

De Europol-expert zegt dat er ook veel gefraudeerd wordt met luxe goederen, zoals kaviaar, en producten met hoge accijnzen, zoals alcoholische drank. “De accijnzen op alcoholische dranken zijn al snel zo’n dertig procent. Dat is al een mooie winstmarge. Als criminelen vervolgens ook beknibbelen op de kwaliteit, kunnen ze al snel 60 tot 70 procent van de verkoopprijs in hun zak steken.”

Gevaar gezondheid

Vansteenkiste zegt dat het voor criminelen interessant is om met voedsel te frauderen, omdat de volumes groot zijn. “Op bijvoorbeeld drugs kun je meer winst maken. Maar slechts een klein gedeelte van de bevolking gebruikt drugs. Met voeding hebben criminelen een groter afzetgebied.”

Fraude in voedsel is onder te verdelen in vier categorieën, namelijk het namaken van merkproducten, frauderen met de herkomst, het voeren van een valse claim (zoals bij biologische voeding) en het verkopen van voedsel dat niet aan de wet voldoet. “We zien bijvoorbeeld dat producten met een verlopen houdbaarheidsdatum een nieuwe verpakking met een nieuwe tht-datum krijgen. Daardoor kunnen ze weer verkocht worden. Of we zien dat producten die voor dieren bedoeld zijn in de humane voedselketen gebracht worden.”

Meer onderscheppen

De Europol-expert zegt dat er steeds meer en grotere partijen in beslag genomen worden. “Dit betekent niet dat er meer gefraudeerd wordt. De opsporingsmethodes zijn verbeterd, waardoor we meer onderscheppen.”

Een belangrijke verbetering van de afgelopen jaren is de operatie Opson die in 2011 van start is gegaan. Dit is een samenwerkingsverband waarin 67 landen met elkaar samenwerken. “Criminelen zijn vindingrijk en zoeken telkens nieuwe manieren om te frauderen”, zegt Vansteenkiste. “In de operatie Opson wisselen we nationaal en internationaal kennis met elkaar uit, bijvoorbeeld over nieuwe fraudemethodieken. Zo hebben we de afgelopen acht jaar samen al heel wat expertise opgebouwd waardoor we steeds beter in staat zijn om fraude op te sporen.”