Begin maart 2018 werd via autoriteiten en media bekend dat minstens negentien mensen een infectie met Listeria monocytogenes hadden gekregen door besmette meloen. Zes van hen zijn overleden. De zieken, allemaal kwetsbare mensen, aten cantaloupe tussen 17 januari 2018 en eind februari.

Tracering bracht al snel aan het licht dat de meloen afkomstig was van één teler, Rombola Family Farms. Uit de meloen werd Listeria met hetzelfde DNA-type geïsoleerd. Deze meloenen zijn allemaal uit de verkoop gehaald. Toch adviseert de New South Wales Health Department (NSW Health) consumenten om, als zij nu nog cantaloupe-meloen in huis hebben, die niet te eten. Kwetsbare mensen wordt geadviseerd om in het geheel geen cantaloupe te eten.

Ook in Hongkong en Singapore waarschuwden de autoriteiten voor de specifieke Australische cantaloupe. Het bleek dat vier importeurs de meloen in Hongkong hadden verkocht.

Eind maart was de verkoop van canteloupe-meloenen in Australië gedaald met 90% vergeleken met de verkoopcijfers van voor de uitbraak.

Redactionele noot

L. monocytogenes kan op de schil van een meloen zitten. Meloenen liggen vaak op stro op de grond gelegd tussen meloenplanten. Listeria kan goed overleven op bladeren van de meloenplant.

Besmetting kan dus plaatsvinden door contact met grond, besmet spoel-, koel- of transportwater of door het onvoldoende reinigen en desinfecteren van het materiaal of de apparatuur waar de meloenen in opgeslagen of gesorteerd worden.

Meloen kent een wat hoger risico

Veel fruit heeft een dikke schil en is zuur. Meloen heeft een dikke schil, maar een pH tussen de 5,1 en 6,7. Omdat meloen dus een relatief hoge pH heeft, is er sneller een risico op groei van pathogene micro-organismen indien aanwezig, dan bijvoorbeeld bij citrusfruit, dat een aanzienlijk lagere pH heeft. Vooral gesneden stukken (water)meloen kunnen een risico vormen omdat bij het doorsnijden micro-organismen op het vruchtvlees terecht kunnen komen.

Ongepasteuriseerde vruchtensappen met een dergelijke hoge pH kunnen nooit inherent veilig zijn.

Eerdere uitbraken door cantaloupe

In 2011 werden in de Verenigde Staten (VS) 147 mensen ziek door met Listeria besmette cantaloupe. Van hen stierven er 33. In 2012 werden 270 mensen ziek in de VS door cantaloupe-meloen, besmet met Salmonella Typhimurium en Salmonella Newport.

Opinie over risico van meloen in Europa

De European Food Safety Authority (EFSA) publiceerde in 2014 een opinie over het risico van Salmonella in meloen. De EFSA concludeert dat tussen 2007 en 2012 één uitbraak is gerapporteerd in Europa door het eten van met Salmonella besmette watermeloen. Er bestaat in de EU een proceshygiëne-norm voor E. coli van 1000 k.v.e./g in gesneden fruit. Daarmee is vast te stellen of tijdens de productie inderdaad goede werkpraktijken zijn toegepast.

Er zijn ook voedselveiligheidsnormen voor de afwezigheid van Salmonella in 25 gram product gedurende de houdbaarheidstermijn. Deze norm geldt zowel voor gesneden fruit, zoals meloen, als voor ongepasteuriseerd fruitsap, inclusief meloensap.

Bronnen:

New South Wales Food Authority, New South Wales Department of Health, Centre for Food Safety Hong Kong, CDC, Hoge Gezondheidsraad België en EFSA