Dat blijkt uit een audit naar de werking van officiële controles op traceerbaarheid van vlees en vleesproducten van de Food and Veterinary (FVO) dat onderdeel uitmaakt van de Europese Commissie (EC).

Audit bij vleesbedrijven

De FVO voerde de audit uit van 26 mei tot en met 5 juni 2015 bij zeven bedrijven ( vijf uitsnijderijen en twee vleesverwerkers) samen met de NVWA. Pas onlangs publiceerde de EC de bevindingen. Op papier zien de officiële controles vastgelegd door de NVWA er goed uit, constateert de FVO. Toch is de dienst niet helemaal tevreden.

Traceerbaarheid en etikettering

“De gebruikte controlelijsten zijn niet voldoende gedetailleerd voor de traceerbaarheidscontroles en sommige controles zijn niet streng genoeg”, aldus FVO.

Ook krijgen de controles op etikettering en samenstelling van producten niet genoeg prioriteit. Verder ontbreken controles en bemonsteringen om het correcte gebruik van additieven en smaakstoffen te verifiëren, stelt de Europese toezichthouder.

Interne traceerbaarheid

Het viel de FVO op dat de NVWA de interne traceerbaarheid bij vleesbedrijven niet controleert. De FVO was van mening dat bedrijven dit bij wet verplicht zijn op orde te hebben. De NVWA bestreed dit en heeft inmiddels van de juristen van de FVO daarin gelijk gekregen.

Interne traceerbaarheid kan niet wettelijk worden afgedwongen, aldus de NVWA. Maar de FVO dringt er bij de bevoegde autoriteiten zoals de NVWA wel op aan om in te zetten op goede interne traceerbaarheid. Mochten er namelijk problemen zijn dan kunnen bedrijven gericht en snel handelen om zo niet onnodig veel eindproducten uit de handel te halen.

Door het niet op orde hebben van de interne traceerbaarheid lopen bedrijven bij een recall grote financiële risico’s omdat zij dan vaak niet kunnen garanderen dat de verontreinigde grondstof niet in een bepaalde batch producten is verwerkt.

Auditteams van FVO en NVWA namen twaalf monsters van vlees- en vleesproducten tijdens de audit en konden die allemaal traceren naar het slachthuis van herkomst of de plaats van binnenkomst in Nederland. Dat lag anders voor de interne traceerbaarheid. De resultaten van het auditteam op dit gebied “waren onbevredigend voor acht van de twaalf monsters”, aldus de FVO.

Documentatie ingrediënten

Een onderbelicht punt is de documentatie wat betreft traceerbaarheid, stelt de FVO. Zowel autoriteiten als de bedrijven zien er niet streng genoeg op toe dat de hoeveelheden vlees en ingrediënten “over de gehele productieketen met elkaar kloppen.” De Europese veterinaire dienst signaleerde tijdens de audit tekortkomingen in de documentatie, evenals discrepanties tussen de hoeveelheden ingrediënten over de gehele productieketen.

Producttracering

Ondanks de kritische noten die de FVO kraakte, ziet de controledienst voldoende goede ontwikkelingen. Het gaat dan vooral om de opzet en de coördinatie van de tracering. Nederland is niet het enige land dat bezoek kreeg van de FVO. De dienst bezocht meerdere Europese lidstaten om de controles op traceerbaarheid door de nationale toezichthouder onder de loep te nemen. Gebeurtenissen als het paardenvleesschandaal in 2013 wezen op tekortkomingen wat betreft tracking en tracing.

Reactie NVWA

De NVWA belooft maatregelen te nemen om de door de FVO geconstateerde tekortkomingen waar mogelijk op te lossen. Hoewel bedrijven niet verplicht zijn tot het hebben van een systeem voor interne traceerbaarheid, hebben zes van de zeven bezochte bedrijven hier wel de beschikking over. “Die in sommige gevallen zeer geavanceerd waren.” Ook neemt de NVWA al maatregelen via het initiatief Ketenborging.nl om private kwaliteitssystemen te verbeteren.