Woensdag 7 oktober promoveert Jonathan Nicolas aan Wageningen Universiteit met zijn proefschrift: ‘Innovative mode of action based in vitro assays for detection of marine neurotoxins’.

Mariene toxines

Mariene toxines zijn gifstoffen die van nature worden geproduceerd door algen. Schelpdieren, zoals mosselen, voeden zich met algen waardoor deze gifstoffen kunnen ophopen. Wanneer de besmette schelpdieren worden geconsumeerd door mens of dier kunnen verschillende vergiftigingsverschijnselen optreden, zoals geheugenverlies, buikkramp, diarree of verlammingsverschijnselen.

Aantonen gifstoffen

Door muisstamcellen in een in-vitro test uit te laten groeien tot kloppende hartcellen, konden de gifstoffen die de verlammingsverschijnselen veroorzaken, ofwel neurotoxines, worden getest. Bij aanwezigheid van gifstoffen stoppen de cellen met kloppen. De manier is niet geschikt om gifstoffen op een laag niveau aan te tonen.

Daarom is een zenuwcellijn ontworpen, waarbij wordt gekeken wanneer de cel stopt met functioneren. Deze benadering werkt zowel voor de gifstoffen die verlammingsverschijnselen veroorzaken, als de gifstoffen die diarree veroorzaken.

Deze methode maakt het mogelijk om proefdiervrij de aanwezigheid van verschillende soorten gifstoffen te testen.

Chemische test

Nicolas deed een deel van zijn promotieonderzoek bij RIKILT Wageningen UR. Het instituut ontwikkelde al eerder een chemische test voor toxines die diarree veroorzaken. Deze test is nu de norm voor landen binnen de EU. De methode van Nicolas toonde dezelfde resultaten als de chemische test.

Bij de methode van Nicolas worden ook niet bekende gifstoffen gevonden. Een combinatie van in-vitro testen en chemische testen wordt daarom aanbevolen.