Dit kwam naar voren in een reportage van het VPRO-radioprogramma Argos op zaterdag 13 november. In de radio-uitzending komt de nVWA niet zelf aan het woord; die kon niet meewerken vanwege drukte, aldus Argos.

De geïnterviewden maken zich zorgen om het systeem van toezicht op afstand van de nVWA en de toename van zelfcontroles bij bedrijven, veroorzaakt door bezuinigingen.

Bezuinigingen

Twee jaar geleden al stuurde de Consumentenbond een brandbrief aan de nVWA met zorgen over de bezuinigingsplannen. Per jaar zijn er tussen de 300.000 en 750.000 voedselinfecties. Goede en feitelijke controles kunnen dit voorkomen, maar door het uitkleden van de voedselautoriteit gebeurt dit niet.

Consumentenbond-directeur Bart Combee vindt dat de zelfregulering van de nVWA te ver doorschiet. Zelfstandig consultant Rob Velders, die tussen 2004 en 2007 de fusie van de drie inspectiediensten (VWA, PD en AID) begeleidde, beaamt dit.

“Het moet altijd met minder. Maar naar verloop van tijd wordt dit een moeilijk verhaal”, zegt Velders. Hij ziet dat inspecteurs het steeds moeilijker krijgen hun taak naar behoren uit te voeren.

Geld boven gezondheid

Toxicoloog Martin van den Berg van Universiteit Utrecht oordeelt sceptisch over de grote mate van zelfcontroles bij bedrijven. “Als een product de norm een beetje overschrijdt, moeten bedrijven kiezen tussen geld en gezondheid. Ze kiezen dan vaak voor het eerste.” De pakkans is immers minimaal met minder overheidscontrole, aldus de toxicoloog.

Argos kwam met voorbeelden hoe het fout kan gaan. Zo waren een aantal fragmenten te horen van een onthullende reportage van Zembla op 25 september. Die toonde aan dat Nederlandse paling uit binnenwateren vol gif zit. De overheid weet dit, maar grijpt niet in.

VWA terug naar Volksgezondheid

Volgens de ondervraagden ontstaan de problemen door de koppeling van de nVWA aan departementen die economische belangen vertegenwoordigen: LNV en EZ. Economie gaat zodoende voor gezondheid. Daarom zou de VWA, zoals in 2003 het geval was, weer onder het ministerie van Volksgezondheid moeten vallen. “Daar speelt economie geen rol”, zegt oud-VWA-hoofdinspecteur Paul Peters, thans Eerste Kamerlid voor de SP.

Luister hier naar de reportage van Argos

Bekijk hier de uitzending van Zembla over dioxinepaling

Lees ook VMT online:

VPRO kritisch over VWA