De maisnoedels met bongkrekzuur waren een ingrediënt in het Chinese gerecht suantangzi. Om deze noedels te maken, moet de mais eerst worden gefermenteerd. Drie jongere gezinsleden aten niet mee van de maisnoedels en werden dan ook niet ziek. De maisnoedels waren meer dan een jaar bewaard in de vriezer bij de familie thuis. Het zuur werd aangetroffen bij zowel de slachtoffers als in de maisnoedels.

Redactionele noot

Bongkrekzuur wordt gevormd door de bacterie Burkholderia cocovenenans. Deze bacterie wordt dan ook regelmatig geïsoleerd uit levensmiddelen die bij vergiftigingen door bongkrekzuur zijn betrokken. De bacterie is hitteresistent en verdwijnt niet door het wassen van producten. Tot nu toe is er geen medicijn beschikbaar dat het toxine kan neutraliseren. Bongkrekzuur remt het eiwit, ADP/ATP-translocase, dat zorgt voor transport van ATP uit de mitochondriën in cellen. Hierdoor krijgt de cel geen energie meer voor de stofwisseling.

Verschijnselen van een vergiftiging met bongkrekzuur

Patiënten die ziek worden door dit zuur hebben buikpijn en geven over. Het zuur verstoort vervolgens lever-, hart-, hersen- en longfuncties en veroorzaakt op die manier de dood. Eenmaal gevormd in een levensmiddel en gegeten, kent dit zuur een mortaliteit (percentage sterfgevallen) van 40-100%.

Eerdere uitbraken

mais Bongkrekzuurvergiftiging komt vooral voor in Indonesië en China door gerechten met kokosnoot en mais. Maar niet alleen in Azië. In 2015 werden 234 mensen ziek nadat zij pombe-bier hadden gedronken, een traditionele alcoholische drank in Afrikaanse regio’s. Van de zieken stierven er 75. Het bongkrekzuur werd in de drank aangetroffen en men isoleerde Burkholderia cocovenenans uit het meel waarmee de drank werd gemaakt.

In 2019 werden vijf mensen in China ziek door een bongkrekzuurvergiftiging. Daarvan stierven er drie. Zij aten rijstnoedels.

Deskundigen adviseren consumenten om geen noedels te maken van beschimmelde mais en van mais die nat is.

Als u van deze pathogeen en het toxine nog niet eerder had gehoord, bent u niet de enige. Ook voor uw hoofdredacteur van de Nieuwsbrief VoedselVeiligheid was dit nieuws.

Bronnen: International Business Times, Legal Medicin, Food Scien Tech Journal en National Center for Biotechnology Information

https://www.ibtimes.sg/deadly-breakfast-9-family-members-die-after-eating-homemade-noodles-china-52670

https://doi.org/10.1016/j.legalmed.2019.07.010

https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Bongkrekic-acid#section=Toxicity