De Food Standards Agency (FSA) en Public Health England (PHE) zagen een zorgwekkende stijging van het aantal zieken door specifieke serotypes S. Enteritidis en S. Infantis. Dit was niet nieuw. Ook in 2019 waren er al enkele gevallen van salmonellosis door gepaneerde diepvrieskipstukjes, maar er tekende zich een forse stijging af in 2020.

De kipstukjes zien eruit alsof ze al een keer zijn verhit, maar ze zijn rauw. Consumenten bereiden ze te kort waardoor niet alle pathogenen dood zijn. Bovendien kan kruisbesmetting in de keuken plaatsvinden.

In de zomer van 2020 zijn er in GB recalls van dit soort producten geweest bij supermarktketen Iceland. In oktober 2020 vonden dergelijke recalls plaats bij supermarktketen Aldi.

In geïmporteerde kip uit Polen werden dezelfde serotypes S. Enteritidis en S. Infantis aangetroffen. De beide Salmonella-serotypes zijn daadwerkelijk geïsoleerd uit pakjes gepaneerde diepvrieskipstukjes die te koop waren bij supermarktketen Aldi. Deze producten waren ook geleverd aan Ierland en daarom werd een melding gedaan op de Europese recall-site RASFF.

Redactionele noot

Er bestaat in dit geval zowel een verantwoordelijkheid voor de industrie als voor de consumenten. Alle schuld leggen bij de consumenten is onterecht. Natuurlijk moet men goed de gebruiksaanwijzing lezen, maar soms zien producten er bedrieglijk anders uit dan ze in feite zijn.

FSA en PHE adviseren niet om eetgewoonten aan te passen, maar wel om de gebruiksaanwijzing goed op te volgen en hygiëne in de keuken toe te passen.

In Canada koos men voor een andere route om dit soort infecties in te dammen. In 2018 gaf de Canadian Food Inspection Agency (CFIA) opdracht aan de producenten om het aantal Salmonella te reduceren tot niet aantoonbaar in 25 gram gepaneerd rauw diepvrieskipproduct, bestemd voor directe verkoop aan consumenten. De reden voor dit ingrijpen was dat er in Canada sinds 2017 in totaal 17 uitbraken van salmonellosis door gepaneerde rauwe kipstukjes zijn geweest met honderden zieken tot gevolg.

Kant-en-klaar producten

Er is toezicht op de combinatie tijd/temperatuur in productieprocessen van bedrijven waar dit één van de Critical Control Points (CCP’s) is.

Kant-en-klare vleesproducten (RTE-producten) zijn meestal samengesteld uit kleinere delen gepaneerde kipstukjes waaraan vaak separatorvlees wordt toegevoegd. Dan zijn door en door verhitten en voorkómen van kruisbesmetting extra belangrijk. Voor separatorvlees dat wordt gebruikt in vleesbereidingen (type 3) geldt als aanvullende eis dat de partij separatorvlees aantoonbaar vrij dient te zijn van Salmonella.

Als niet goed verhitten voor consumptie vaak voorkomt bij het klaarmaken van gepaneerde rauwe kipstukjes, dan zou dit product in de risicoanalyse moeten worden gezien als een kant-en-klaar product.

Wetgeving in Europa

Deze producten zijn halffabricaten, in juridische taal ‘vleesbereidingen’ van pluimveevlees, bedoeld om nog voor consumptie te worden verhit.

Binnen Europa geldt hiervoor dat het product van de markt moet worden gehaald als er Salmonella wordt aangetoond.

Bronnen: FSA en RASFF

https://www.food.gov.uk/news-alerts/alert/fsa-prin-46-2020-update-1

https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/portal/?event=notificationDetail&NOTIF_REFERENCE=2020.3868