Emile Roemer, oud SP-leider en waarnemend burgemeester van Heerlen, is door minister Koolmees van Sociale Zaken gevraagd om te kijken naar de risico’s voor arbeidsmigranten aangaande besmetting met het coronavirus. Dat meldt het Financieel Dagblad. Roemer kijkt daarbij naar risico’s die ontstaan door het niet naleven van de RIVM-richtlijnen, maar ook naar de huisvesting en het vervoer van de arbeidsmigranten.

[intermezzo:1]

Arbeidsmigranten volledig afhankelijk

De vleesindustrie is een industrie die eigenlijk niet zonder arbeidsmigranten kan. Van de 17.000 werknemers in de vleesindustrie is volgens het FD het merendeel afkomstig uit Polen, Roemenië en Bulgarije. Veel van deze arbeidsmigranten zijn voor hun woning, vervoer en in sommige gevallen ook zorg afhankelijk van hun werkgever. Volgens minister Koolmees is deze afhankelijkheid schadelijk voor vitale processen zoals de voedselketen, laat hij in een kamerbrief weten.

Hotels en leegstaande kantoren

“Door op korte termijn een aantal maatregelen te nemen, kunnen we de situatie van arbeidsmigranten direct verbeteren”, luidt het advies van Roemer. Volgens Roemer moeten bedrijven met een hoog coronarisico hun werknemers ‘direct’ van een eigen kamer voorzien, desnoods in hotels of leegstaande kantoren. Op de langere termijn wordt twee personen per kamer de norm, aldus het FD.

Coronabesmettingen vastgesteld bij Braziliaanse slachthuizen

Verbeteren van omstandigheden

Er zijn meer problemen dan enkel de huisvesting. Zo zijn van sommige arbeidsmigranten geen contactgegevens in Nederland bekend. “Dat moet ogenblikkelijk veranderen. Er is altijd een weg te vinden, zeker in coronatijd”, vertelt Roemer aan NRC. “Kijk naar wat de dood van George Floyd in gang heeft gezet. Door de coronacrisis zie je iets soortgelijks gebeuren voor arbeidsmigranten. Het heeft de geesten rijp gemaakt om nu eindelijk hun omstandigheden te verbeteren.”

Ondersteuning vanuit uitzendbranche

Een tweede rapport moet leiden tot voorstellen om de afhankelijkheid van de werkgever te verminderen, zowel voor woning, vervoer en zorg. Volgens het FD is de uitzendbranche positief over het rapport. “Onvoorstelbaar als we nu niet echt doorpakken, de onderkant van de markt moet per direct keihard worden aangepakt”, vertelt Frank van Gool van Otto Workforce aan het FD.

‘Kijk naar wat de dood van George Floyd in gang heeft gezet. Door de coronacrisis zie je iets soortgelijks gebeuren voor arbeidsmigranten.’

Emile Roemer

‘Onuitvoerbaar’

Ondanks de steun vanuit de uitzendbranche, zijn de maatregelen op korte termijn volgens de branche ‘onuitvoerbaar’. “Er is nu al een tekort van 120.000 bedden, dat zouden er 200.000 worden. Om dat op te lossen, ben je vijf jaar bezig”, gaat Van Gool verder. De oplossing voor het probleem ligt volgens Van Gool bij gemeenten. Zij spelen volgens hem op dit moment te weinig woonruimte vrij voor bedrijven die ze graag zien komen.

[intermezzo:2]

Verantwoordelijkheid voor gemeenten

Volgens Roemer moeten bedrijven en uitzendbureaus niet aankomen met het excuus dat fatsoenlijke huisvesting onmogelijk is. “Ik heb genoeg voorbeelden gezien van werkgevers die het wél weten te regelen. Het kost de werkgever misschien extra geld, maar dat is niet anders”, vertelt Roemer aan NRC. Roemer sluit zich aan bij Van Gool en zegt dat een deel van de verantwoordelijkheid ook bij gemeenten ligt.

“Er zijn gemeenten die naar het plafond staren en zeggen dat het hun probleem niet is”, zegt Roemer tegen NRC. “Het is leuk om te zeggen dat een nieuw bedrijf zich vestigt in jouw gemeente, maar daar komen vaak ook arbeidsmigranten bij kijken. We moeten geen samenleving krijgen van eerste- en tweederangs burgers”, gaat Roemer verder. Elke gemeente moet hier van Roemer een visie over opstellen.

‘Wake-up-call’

Horizon Meat heeft ongeveer vierduizend mensen in de vleesindustrie op uitzendbasis. Ook zij kunnen we naar eigen zeggen niet voor zorgen dat arbeidsmigranten van risicobedrijven direct apart kunnen slapen. “Die woonruimte is er gewoon niet”, vertelt woordvoerder Miranda Post aan FD. Volgens Roemer dient de oproep vooral als ‘wake-up-call’, en begrijpt hij ook dat dit niet vandaag te regelen is.