Greenpeace haalde onlangs het nieuws door het blokkeren van schepen met palmolie in de Rotterdamse haven. De milieubeweging wilde zo het regenwoud beschermen en kinderarbeid uitbannen.

Gemoedsrust consument

Deze acties zetten weinig zoden aan de dijk, betoogt hoogleraar aansprakelijkheidsrecht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam Lucas Bergkamp op de opiniepagina van NRC Handelsblad. Ze hebben alleen een heilzaam effect op de gemoedsrust van de Westerse consument en spekken de kas van Greenpeace.

Wanneer een land geen vergunningen meer verleen voor de kap van regenwoud wil dat nog niet zeggen dat deze beschermd is. “Dan dreigt ongecontroleerde illegale kap of wordt een heel woud platgebrand tel uit je winst.”

Kinderarbeid palmolie-industrie

Ook zal een boycot kinderen die in de palmolie-industrie werken niet beschermen, weet Bergkamp. Gezinnen die hun kroost lieten werken op deze plantages moeten nu op zoek naar vervangende arbeid om rond te kunnen komen.

Bergkamp: “Wordt de weg naar reguliere arbeid afgesneden, dan verdwijnen kinderen in de prostitutie of moeten ze voor minder geld werken in de horeca. Kortom, de indirecte gevolgen van de goedbedoelde boycot verslechteren de positie van kinderen.”

Ontwikkeling hulpbronnen

Wat is dan wel de oplossing? Effectieve betrokkenheid, benadrukt de jurist.

“In plaats van de moralistische moker te hanteren, zouden we ontwikkelingslanden moeten helpen bij het verwezenlijken van hun algemeen erkende recht op de ontwikkeling van hun natuurlijke hulpbronnen en het recht van de bevolking op economische onafhankelijkheid.”

Volgens Bergkamp moet dat gebeuren “met kleine realistische stapjes, waarbij goed gekeken wordt naar mogelijkheden en effecten van alternatieven.”

De milieubeweging spiegelt de consument te veel een utopie voor en misleidt daardoor de consument. “Pas wanneer de werkelijke effecten van sentimenteel moralisme worden onderkend, kunnen de weg inslaan naar effectieve ontwikkelingshulp.”