Kellogg’s verlaagt suiker- en zoutgehalte in ontbijtgranen in Europa en VK

Dat is één van de conclusies die dinsdag 6 juli werd getrokken tijdens het online event ‘Duurzaamheid in beweging – voor een interactieve aftrap naar meer duurzaamheid’. Het event werd gehouden ter gelegenheid van het 175-jarig bestaan van Royal Koopmans.

De vraag naar smaakvolle, gezonde en duurzame voeding neemt steeds verder toe. Samen met alle schakels in de graanketen wil Royal Koopmans de beweging naar duurzaamheid in volle gang zetten en de hele graanketen verbinden en activeren. Daarom werd het online event ‘Duurzaamheid in beweging’ georganiseerd. Hiermee wil het jubilerende familiebedrijf zorgen voor een interactieve aftrap naar meer duurzaamheid. ‘Als echte pioniers in graan kijken we constant naar de toekomst van smaakvolle, gezonde en duurzame voeding’, licht Dirk Lodewijk, CEO van Royal Koopmans, toe. ‘Wij geloven dat in die kleine graankorrel een wereld te ontdekken valt aan waardevolle voedingsstoffen.’

Tien miljard

Graanveld

Hans Steenbergen, foodservice-filosoof en dé man achter het populaire platform en magazine Food Inspiration, ziet de laatste tien jaar een belangrijke foodtrend ontwaken: het grote bewustzijn dat we 2050 tien miljard mensen moeten voeden. ‘Dat zal op een duurzame manier moeten gebeuren, want 50 procent van de broeikasemissies wordt veroorzaakt door ons voedselsysteem. Duurzaamheid is een ongelooflijk complex onderwerp, maar we moeten er wel mee aan de slag. Ook in de graanketen. Dit is niet iets wat door een enkeling opgepakt kan worden. Iedereen in de keten moet zijn of haar steentje bijdragen.’

‘Iedereen in de keten moet zijn of haar steentje bijdragen.’

Hans Steenbergen, food-filosoof

Keuzes baseren op duurzaamheid

De duurzaamheidsgedachte is volgens Lodewijk diep geworteld in het dna van het bedrijf. ‘Wij proberen op een duurzame manier naar de toekomst te kijken. Bewust omgaan met mens, milieu en natuur: dáár geloven wij in. Het zit in onze genen. Duurzaamheid is voor ons geen doel op zich, maar een manier om keuzes te maken en inhoud te geven aan onze processen en productontwikkeling, gebaseerd op duurzame grondstoffen en samenwerken in een duurzame keten. Om duurzaam geproduceerde producten goed te kunnen vermarkten moet iedereen in de eerste plaats kennis en inzichten willen delen en samen willen werken vanuit dezelfde drijfveren.’

Royal Koopmans ontwikkelt bloem om meelstof te reduceren

Hij kan zich nog goed herinneren dat hij negen jaar geleden samen met sourcing manager Bauke Wierda in een schuur in Noord-Friesland akkerbouwers over de plannen van Royal Koopmans en het vermarkten van puur Hollands tarwe vertelde. ‘De akkerbouwers waren toen nog behoorlijk sceptisch. Stap voor stap willen we de buitenlandse inkoop van graan terugbrengen naar graan van Nederlandse bodem. En inmiddels zijn we daarin al aardig op weg. Dit is de route die we kiezen en deze is best complex, maar we doen dit vanuit onze intrinsieke motivatie. Duurzaamheid is voor ons de enige weg.’

Juiste vermarkting

Een duurzame productie heeft past kans van slagen als de producten op de juiste manier worden vermarkt, benadrukt Jolanda Marring, innovatie- en marketing manager van Royal Koopmans. ‘Om goed te kunnen begrijpen wat de consument belangrijk vindt, hebben we een onderzoek gehouden om de 1.500 mensen. Wat hebben hen gevraagd naar hun motivatie om een duurzame keuze te maken. Vooral het achterlaten van een betere wereld blijkt een belangrijke drijfveer te zijn.’

‘Een duurzame productie heeft past kans van slagen als de producten op de juiste manier worden vermarkt.’

Jolanda Marring, Royal Koopmans

Carl Siegert Bakkerij voor corona-150907SiegertA1903-A1200x800 Een duurzaam concept moet volgens Marring aan verschillende eisen voldoen: de producten moeten een laag zoutgehalte hebben, duurzame ingrediënten bevatten en de grondstoffen moeten in Nederland gesourced zijn.’ Ook een goed verhaal en een goede kwaliteit zijn essentieel. ‘Consumenten kopen geen brood bij de bakker om CO2 te besparen, ze komen de bakkerswinkel binnen, omdat ze een goed product willen kopen, wat ze ontzettend lekker vinden en waarmee ze mensen in hun omgeving blij kunnen maken. Daarbij vinden ze het belangrijk om te weten waar het product vandaan komt.’

Partnerschap

Volgens sourcing manager Bauke Wierda is het niet alleen belangrijk om in te kopen op basis van de P van prijs, maar ook op de P van partnerschap. Daarbij noemt hij de samenwerking met CZAV, de agrarische aan- en verkoopcoöperatie in Zuid-Holland. ‘We zijn niet alleen op zoek naar de beste kwaliteit, maar ook naar een zo duurzaam mogelijke grondstof. De afgelopen jaren heb ik veel akkerbouwers gesproken en ik merk dat zij dezelfde intrinsieke motivatie hebben. Ook zij willen hun bedrijf netjes achterlaten voor de volgende generatie met een goede bodemvruchtbaarheid en met biodiversiteit. Samenwerking in alle schakels van de keten is op dit gebied ontzettend belangrijk. Van akkerbouwer tot consument, want ook de consument moet bereid zijn om meer te betalen voor een duurzaam en transparant geproduceerd product.’

Benaming en etikettering van brood is grootste knelpunt in Warenwetbesluit Meel en brood

Jurriaan Visser van CZAV knikt instemmend. ‘Waardering voor hun product is voor telers ontzettend belangrijk. Zij vinden het fijn om te weten dat hun graan bij de bakkers terecht komt, die er prachtige producten van maken. Wel vragen veel telers zich af of ze wel geholpen kunnen worden bij hun investering om zo duurzaam mogelijk te zijn.’

Wederzijds begrip

Akkerbouwer Arie Pieter Noordermeer licht dit verder toe: ‘Een goede dialoog is van groot belang. Veel mensen realiseren zich niet dat onze gewassen buiten staan. We hebben te maken met klimaatveranderingen en daardoor moeten wij als akkerbouwers soms snel schakelen. Wij willen heel graag de gewasbeschermingsmiddelen verder verlagen, nog meer automatiseren en bijvoorbeeld camera’s inzetten, maar de keten moet snappen dat hier een kostenplaatje aanhangt. Wij willen heel graag transparant zijn en samen met de keten kijken naar oplossingen, maar men moet wel beseffen dat de teelt een jaar duurt en dat we in wisselende omstandigheden werken. Dat maakt het lastig om snel te schakelen. De interesse is er echter wel.’

‘De teelt duurt een jaar duurt en we werken in wisselende omstandigheden. Dat maakt het lastig om snel te schakelen.’

Akkerbouwer Arie Pieter Noordermeer

Ook de keuze tussen biologisch en gangbaar speelt een rol. Daarbij pleit Noordermeer voor een combinatie van beide. ‘Biologische landbouw is op microniveau interessant, want er is vraag naar. Maar op macroniveau zorgt dit voor een 40 tot 50 procent opbrengstreductie. Zelf ben ik een reguliere akkerbouwer, maar ik heb ook biologische akkerbouwers om mij heen nodig. We kunnen van elkaar leren en elkaar versterken. Ook op het gebied van Nederlands graan kunnen we samen stap-voor-stap kennis opdoen en innoveren.’

Goed definiëren

Duurzaamheid en akkerbouw gaan hand-in-hand, benadrukt hij. ‘Ik wil goede gewassen telen bij de goede samenstelling van de bodem. Het is niet alleen nemen, maar ook geven. Zo hebben wij vanuit de natuur altijd al een link met duurzaamheid gehad.’ Het is in zijn ogen wel belangrijk om het begrip duurzaamheid te goed te definiëren.

Marring merkt dat veel consumenten het vervelend vinden dat duurzaamheid een containerbegrip is geworden. ‘Daarom is het belangrijk om de producten duidelijk te positioneren en om goed uit te leggen wat we bedoelen. We moeten duidelijk maken waar de problemen liggen en vertellen hoe we verder gaan.’ Visser vult aan: ‘De consument beseft zich nog te weinig dat alles wat hij eet van het land komt. De verbinding met ons eten zijn we een beetje kwijt en dit zou hersteld moeten worden.’

Bakker Blom

Gelukkig weet Patrick Blom van Bakkerij Wim Blom, met vier winkels in Zwolle, één in Hasselt en één in Hattem, zich op dat gebied goed te onderscheiden. Hij is de enige bakker in Nederland, die uitsluitend brood van 100 procent Nederlands graan verkoopt. In een kort filmpje vertelt Jasmine, winkeldame in de nieuwe winkel in Hattem, enthousiast over de reacties van klanten. ‘Zij reageren heel positief. Ze vragen echt naar het brood en zijn bereid om er meer geld voor neer te leggen. In onze winkel komen veel toeristen en ik merk dat vooral de mensen uit de stad geïnteresseerd zijn in duurzame voeding.’

Aflatoxine in granen zorgt voor marktverstoringen in Afrika

‘Duurzaamheid moet niet ten koste gaan van de kwaliteit, want dan werkt het niet’, legt Patrick Blom uit. ‘Het was voor ons wel een technische uitdaging ons productieproces aan het Nederlandse tarwe aan te passen. Samen met Royal Koopmans zijn we een jaar aan het testen geweest, maar uiteindelijk is het gelukt.’ Juist het aanpassen van het productieproces zien bakkers als een drempel, ervaart hij. ‘Sommige collega’s verkopen enkele broodsoorten, die volledig gemaakt zijn op basis van 100 procent Nederlands graan, maar ze vinden het spannend om het hele assortiment te verwerken. Wij zijn nog steeds de enige bakker die volledig is overgegaan en ik hoop dat meer bakkers volgen. Ik kan dit alleen maar toejuichen.’

Goed verhaal

Blom zegt vooral voor 100 procent Nederlands graan te hebben gekozen vanwege het verhaal erachter. ‘Waarom zou je grondstoffen aan de andere kant van de wereld inkopen als ze ook dichtbij te vinden zijn. Zo verminder je de impact op het milieu aanzienlijk. We merken dat steeds meer klanten een duurzame keuze maken zolang de kwaliteit goed is.’

Wierda staat als sourcing manager tussen de bakker en de akkerbouw in. ‘Bakkers vinden het belangrijk dat de kwaliteit van Nederlandse graan net zo goed is als het graan uit het buitenland. Daar hebben we als Royal Koopmans hard aan gewerkt, onder meer door middel van rassenselectie. We hebben echt heel veel getest. Nu zijn we klaar voor verdere opschaling.’

Twee belangrijke concepten

Royal Koopmans heeft volgens Marring twee concepten ontwikkeld om de duurzaamheid verder op de kaart te zetten: Het doorvertalen van Hollands graan/ Nedertarwe en Oer Lekker van Oergranen. ‘We willen duurzame concepten in de markt zetten, die extreem lekker zijn’, licht ze toe. ‘We willen volgend jaar het Hollands graan nog meer in de markt terugzien. Op dit moment wordt er ruim 1000 ton Nederlands graan geoogst. De totale broodmarkt is 800 ton. Van deze oogst kan ongeveer 500 ton brood worden gebakken. En Oer Lekker willen we het tweede of derde kwartaal van 2022 introduceren.’

Blom vindt het noodzakelijk dat meer bakkers brood van Hollands graan gaan verkopen. ‘Het hele verhaal moet transparant zijn. Dan zal de consument begrijpen waarom er misschien een dubbeltje of twee meer betaald moet worden. Als we dat voor elkaar krijgen, dan kan het proces worden versneld.’ Marring haakt daarop in. ‘Zowel de kwaliteit van het brood als het verhaal erachter moeten goed zijn. Dan willen de mensen meer betalen. Hiervoor gaan we campagnes maken, die passen bij de consumentenbehoefte. We willen samen met bakkers en akkerbouwers een duidelijk verhaal voor de consument op papier zetten.’ Blom vult aan: ‘Daarnaast moet het verhaal ook in de bakkerswinkel goed verteld worden en moeten de klanten het brood kunnen proeven.’

‘Het hele verhaal achter het brood met 100 procent Nederlandse graan moet transparant zijn’

Bakker Patrick Blom

Ervaringen delen

We moeten ons richten op duurzame en lekkere producten, die tegen een concurrerende prijs worden aangeboden, vindt Lodewijk. ‘Productontwikkeling moet vraaggestuurd zijn en aansluiten bij de consumentenbehoefte in plaats van aanbodgestuurd. Zo kun je met kleine initiatieven grote successen behalen. We moeten elkaar vertrouwen en niet bang zijn om informatie en ervaringen te delen. Wij geloven in een open samenwerking en roepen iedereen met goede ideeën en initiatieven op om zich bij ons te melden. We gaan graag de dialoog aan. Met als doel om innovatieve producten, initiatieven en oplossingen te blijven ontwikkelen waar voeding, mens en omgeving beter van worden.’

Steenbergen besluit: De duurzame keuze moet de gemakkelijkste keuze worden. Dan krijg je de consument mee. Ik hoop dat we vandaag met elkaar een beweging op gang hebben gezet.’

Lees ook:

Kellogg’s verlaagt suiker- en zoutgehalte in ontbijtgranen in Europa en VK

Tien miljard

‘Iedereen in de keten moet zijn of haar steentje bijdragen.’

Keuzes baseren op duurzaamheid

Lees ook:

Royal Koopmans ontwikkelt bloem om meelstof te reduceren

Juiste vermarkting

‘Een duurzame productie heeft past kans van slagen als de producten op de juiste manier worden vermarkt.’

Partnerschap

Lees ook:

Benaming en etikettering van brood is grootste knelpunt in Warenwetbesluit Meel en brood

Wederzijds begrip

‘De teelt duurt een jaar duurt en we werken in wisselende omstandigheden. Dat maakt het lastig om snel te schakelen.’

Goed definiëren

Bakker Blom

Lees ook:

Aflatoxine in granen zorgt voor marktverstoringen in Afrika

Goed verhaal

Twee belangrijke concepten

‘Het hele verhaal achter het brood met 100 procent Nederlandse graan moet transparant zijn’

Ervaringen delen