Op het congres Risico’s van Verpakken, dat VMT in samenwerking met het Nederlands Verpakkingscentrum (NVC) op 9 april organiseerde, kwam naar voren hoe belangrijk de ‘Declaration of Compliance’ daarbij is.

Leveranciers in de verpakkingsketen dienen informatie te verstrekken over gebruikte materialen en componenten en de migratiekarakteristieken. Maar foodproducenten moeten zich realiseren dat zij op hun beurt moeten aangeven welk product er wordt verpakt. Ook de tijd, temperatuur en omstandigheden dat de verpakking met het voedsel in contact komt zijn belangrijke informatie.

Complexe wetgeving
De wetgeving rond ‘Food contact materials’ is een complex geheel. Het begint bij verordening (EC) 1935/2004, die het kader neerzet en verwijst naar de regels voor GMP. Een aantal materialen is daaronder in aparte richtlijnen geregeld. Met name de ‘Plastic materials’ kennen uitgebreide regels, ook voor het uitvoeren van migratietesten, inclusief testcondities en de keuze van simulant.

Nederland kent in aanvulling op de Europese wetgeving voor veel materialen positieve lijsten met migratielimieten. Voor een internationaal opererend foodbedrijf zijn zaken extra complex omdat ook met de wetgeving in het exportland rekening moet worden gehouden. Zo wijkt de Duitse regelgeving vaak af van die van Nederland. En goedgekeurd door de FDA in de VS betekent niet automatisch dat het materiaal in Nederland of Europa mag worden gebruikt.

Verklaring van overeenstemming
De kaderverordening 1935/2004 eist ook traceerbaarheid, om onveilige producten van de markt te kunnen halen. Daarvoor is de ‘Verklaring van overeenstemming’ (‘Declaration of Compliance’) belangrijk. De foodfabrikant moet deze verklaring opvragen bij zijn (verpakkings)leverancier. De leverancier verklaart daarin te voldoen aan verordening 1935/2004 voor het beoogde gebruik. Een verklaring is niet compleet, zonder het bij het verpakkingsmateriaal behorende migratierapport.

Veel foodbedrijven worstelen met de Verklaring van overeenstemming, is de bevinding van Geert de Rooij, manager Levensmiddelenwetgeving en Voedselveiligheid bij de FNLI. De FNLI heeft dan ook naar Belgisch voorbeeld een simpele template opgesteld. In internationaal verband werkt de CIAA hier aan en er zijn ideeën om tot een internet-tool te komen waarmee, met inachtneming van alle internationale wetgeving, de veiligheid van het food-contactmateriaal is te garanderen. Beide zijn echter nog (verre) toekomstmuziek.

Veilige inkten
Recent waren er incidenten veroorzaakt door de inkt die op verpakkingen wordt gebruikt. Schadelijke stoffen migreerden door het verpakkingsmateriaal en kwamen in het verpakte product terecht. Voor inkten is nu (nog) niets gereguleerd. “Maar”, zoals De Rooij het verwoordde, “dat doet aan de zaak niets af. We willen als foodfabrikanten een veilig product.”

Ook voor veilige inkten geldt dat samenwerking in de keten absolute noodzaak is. Een variëteit aan parameters beïnvloedt immers de migratie. Het type product (droog, vloeibaar, vet), grootte van de verpakking, druktechniek, tijd en druk in de (verpakkings)stapel of rol en verdere behandelingen (zoals verhitting van het product in de verpakking in de magnetron) zijn enkele van die parameters.

Samenwerking
Verpakkingsconvertor, drukker, inktproducent en diens toeleveranciers moeten allemaal hun verantwoordelijkheid nemen om samen een veilige verpakking te maken. De specificaties van de voedingsmiddelenproducent zijn daarbij het vertrekpunt.

Meer over het VMT-congres Risico’s van Verpakken in VMT nr. 10/11 (verschijningsdatum 14 mei)

Lees ook op VMT online:
EFSA evalueert veiligheid voedselcontactmaterialen
Duurzaam alternatief voor bisphenol A