Vanaf september 2014, toen de website ketenborging.nl officieel werd gelanceerd, hebben 21 schema-eigenaren zich gemeld bij de NVWA voor een toetsing van hun kwaliteitssysteem. Op dit moment blijken na een bureaustudie 12 schema-eigenaren zo ver te zijn dat de NVWA hun verzoek in behandeling hee genomen. De actuele lijst is na te lezen op www.ketenborging.nl.

Eerste ervaringen

De ervaringen tot nu toe zijn wisselend. Schema-eigenaren zijn bereid om volledig inzicht te geven in de werking van hun kwaliteitssysteem en daar waar nodig zaken aan te passen.

Ze willen dat de NVWA hun schema zo snel mogelijk accepteert. Echter, in de praktijk gaan de daarvoor benodigde aanpassingen traag. Dat komt omdat enkele relatief nieuwe elementen uit de criteria van de Taskforce Voedselvertrouwen nog niet voldoende zijn uitgewerkt en ingevoerd in de schema’s. Wat betreft integriteit, fraude en onaangekondigde controles wachten schema-eigenaren op het standpunt van GFSI. Het nieuwe guidance-document ligt nu bij de stakeholders voor commentaar.

Ambitieniveau

De ambitie en de daadkracht van de schema-eigenaar bepalen dus het verdere tempo van de toetsing. De vragen daarna zijn: welke ambitie hee de industrie om ketens te versterken en welke concrete acties zijn daarvoor al in gang gezet? Wat betreft voedselveiligheid zijn alle grote systemen inmiddels bij de NVWA door de procedure gegaan, op de verificatie na. Verder ontwikkelt de NVWA nieuwe werk- wijzen en methoden voor de verificatie in de praktijk en het delen van informatie.

De NVWA wil van de schema-eigenaar informatie ontvangen over de prestaties van het systeem. Het gaat hier om gebundelde informatie over non-compliances in de ver- schillende sectoren, de snelheid waarmee bedrijven deze gebreken oplossen, het actief melden van ernstige zaken en incidenten en ook de ingetrokken of opgeschorte certificaten. De juiste vorm moet nog worden uitgewerkt. Ook wil de NVWA in een jaarlijks evaluatiegesprek met de schema-eigenaar dit soort zaken bespreken. Andersom wil de autoriteit een schema-eigenaar kunnen informeren als een bedrijf in haar ogen ernstig tekortschiet. Kortom, de NVWA wil informatie kunnen uitwisselen.

Acceptatie

Betrokkenen verwachten dat deze zomer de eerste private kwaliteitssystemen op ketenborging.nl als geaccepteerd staan. Eenmaal geaccepteerd, treedt aangepast toezicht in werking. Het is de bedoeling continu een schema te monitoren aan de hand van signalen en eventueel een gerichte steekproef. Ook kan de NVWA periodiek in evaluatiegesprekken de vinger aan de pols houden om na te gaan of het systeem haar toezichthoudende rol nog steeds voldoende vervult.

Belangstelling buitenland

Vanuit het buitenland is er nog steeds veel belangstelling voor de Nederlandse aanpak. De NVWA hee het onderwerp op de agenda gezet van de Heads of Agencies van de Europese Food Safety Authorities. Een werkgroep onder voorzitterschap van Nederland werkt aan een document dat als guidance-document moet gaan dienen voor andere landen die private systemen in hun toezicht willen betrekken. Ook houden Nederland en Canada tijdens de GFSI-conferentie eind februari in Berlijn een government-to-governmentoverleg. Dan worden de eerste stappen gezet om ervaringen te delen en richting te geven op internationaal vlak. Aan het overleg nemen zo’n twintig landen deel, waarvan de helft uit de EU.