Deze maand maakte het CBS weer pijnlijk duidelijk dat we ondanks veel mooie woorden de CO2 niet terugbrengen. Al 28 jaar lang is de uitstoot even hoog, dus nul gedaald. Nu kun je zeggen ‘dat is fijn’, want de economie groeide wel, dus dat de uitstoot gelijk is gebleven betekent dat we efficiënter zijn. Dat is waar.

Maar helaas betekent het ook dat de concentratie CO2 in de lucht toeneemt en vervolgens honderden jaren bijft hangen. In drie miljoen jaar is de concentratie niet zo hoog geweest. En toen was de situatie op aarde niet heel prettig voor mensen, dus die kant moet je niet op willen.

Rigoreuze maatregelen

De andere broeikasgassen, veelal uit de land- en tuinbouwsector, daalden wel met 13%, maar ook dat stagneert de laatste zes jaar waardoor de uitstoot niet daalt. Als we Parijs willen halen, dus de temperatuur op aarde niet verder willen laten stijgen dan 1,5°C ten opzichte van 1850, dan moet vanaf nu de uitstoot stijl omlaag naar nul in 2030.

Uitdagend, maar in theorie mogelijk. Maar in plaats van kleine stapjes en polderen zijn rigoureuze maatregelen nodig. Die zijn er en dat kan, als we die noodzaak in zouden zien. 

Burgerinitiatief

In Lingewaard willen de inwoners het kassengebied energieneutraal maken voor 2030. Dat betekent: de kassen verstoken geen fossiele energie meer (vooral aardgas) en alle energie wordt duurzaam opgewekt. De warmte (heet water) komt uit de grond via zogenaamde (ultra)diepe geothermie.

Voor de elektriciteit hebben ze onder andere het grootste drijvende zonnepark op land van Europa. Een bijzonder zonnepark: het is een burgerinitiatief van de lokale energiecoöperatie Lingewaard Energie. Zo’n 6000 zonnepanelen zorgen voor ruim 1,8 MWh stroom, genoeg voor 600 huishoudens of voor licht in de kassen. Daarnaast zal in deze gemeente nog meer energie uit zon en wind worden opgewekt. Een echte koploper!

Warmtepomp

Dezelfde soort stappen kan de voedingsmiddelenindustrie zetten. Daar wordt ook hard over nagedacht. Met een grote industriële warmtepomp kun je water van lage temperatuur opkrikken naar een hogere temperatuur, waardoor aardgas daarvoor overbodig is.

Het aardige van zo’n warmtepomp is dat dat je met één eenheid energie die je erin stopt, al snel vijf keer zoveel energie maakt. Dus het leidt ook meteen tot flinke energiebesparing. De elektriciteit daarvoor wek je duurzaam op met zon of wind. 

Nu kan het nog

Daarnaast zou de sector in sommige gevallen aardwarmte kunnen gebruiken. De oplossingen zijn er dus wel. Het vereist vooral dat we het echt willen en misschien bij onze investeringsbeslissingen niet alleen kijken naar economisch, maar ook naar maatschappelijk gewin.

Het is al één graad warmer op aarde. Die anderhalve graad komt snel dichtbij. ‘Hadden we maar’: dat willen we over dertig jaar niet zeggen. Nu kan het nog. Laten we het gewoon doen!