‘Wetgeving zal duurzaamheid verder helpen’

Simone Hertzberger, hoofd kwaliteit van Ahold Nederland, pleit voor regelgeving voor duurzame voeding. De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) vindt het geen goed idee om duurzaamheid in de toekomst via wetgeving te stimuleren. Wie heeft er gelijk?

a) Eens. Albert Heijn heeft gelijk. Alleen met wetgeving kunnen bedrijven worden gedwongen om meer duurzame producten in hun assortiment op te nemen.
b) Oneens. FNLI heeft gelijk. Duurzaamheid is moeilijk in wetten vast te leggen.
c) Met of zonder wetgeving maakt niet uit. Uiteindelijk hebben consumenten de meeste macht. Door het maken van al dan niet duurzame keuzes bepalen zij de markt.
d) Anders, namelijk …

Frans Claassen, secretaris en directeur van het productschap MVO, kiest voor antwoord b. “Duurzaamheid is precompetitief. De grootste duurzaamheidswinst valt te behalen als we ons richten op de hoofdstroom (‘mainstream’) en het niet benaderen als een nichemarkt. Ik praat liever over duurzame ontwikkeling want het is een continu proces van verbetering. Veel levensmiddelen kennen internationale ketens. Voor duurzame ontwikkeling betekent dit afspraken op internationaal niveau met alle betrokken ketenpartijen en maatschappelijke organisaties. Een breed draagvlak onder alle betrokken partijen is een voorwaarde om een effectief duurzamere ontwikkeling en het nakomen van gemaakte afspraken te verzekeren. Diverse sectoren zijn inmiddels druk bezig hun ketens te verduurzamen zoals palmolie via de RSPO en soja via de RTRS. Overheden zouden deze sectorinitiatieven zoveel mogelijk moeten ondersteunen. Wetgeving past niet in bovengenoemde aanpak.”

Ook Caspar Woolthuis, manager kwaliteit en duurzaamheid bij retailer Super de Boer, spreekt liever over duurzame ontwikkeling. “Duurzaamheid is continu, dynamisch en buitengewoon complex. Vooruitgang op het ene gebied kan een terugval betekenen op het andere. Dynamiek en complexiteit laten zich niet in wetgeving vatten.
Vooruitgang in duurzame ontwikkeling zal komen van retailers die afstappen van het goede sier maken met duurzame initiatieven in de supply chain. Of retailers die naast het vullen van de schappen met zogenaamd duurzame producten vooral werken aan verduurzaming in de mainstream. Daarnaast zouden NGO’s zich meer moeten richten op samenwerken in plaats van veranderingen af te dwingen.”

Rob van Tilburg, consultant duurzaam ondernemen bij adviesbureau DHV, kiest voor a en b. “De oproep van Albert Heijn is bewonderenswaardig en verdient brede navolging. Het spreekt voor zich dat stringentere wetgeving op sociaal en milieugebied het totale duurzaamheidniveau van ondernemingen zal bevorderen, hoewel de FNLI gelijk heeft dat voorgeschreven maatregelen dan wel een onomstreden duurzaamheideffect moeten hebben. Voorlopende bedrijven en consumenten worden nog veel te vaak gestraft met een hogere prijs. Dat is principieel onjuist en wordt veroorzaakt omdat werkelijke kosten op de toekomstige samenleving worden afgewenteld; zolang dat zo is komen we mainstream nooit naar een duurzaam niveau. Dan resteert of wetgeving of incorporatie van werkelijke milieu- en sociale kosten in de prijzen, conform het principe ‘de vervuiler betaalt’.”