Al twee maanden geleden begon de voedingsmiddelenbranche met voorbereidingen om klaar te zijn voor een grootscheepse uitbraak van Mexicaanse griep (H1N1) in het najaar. Hierbij kijkt de FNLI samen met het CBL naar knelpunten in de keten.

Consumentenbelang
“Onze belangrijkste vraag blijft altijd: Hoe zorgen we dat 16 miljoen consumenten te eten en te drinken krijgen”, zo benadrukt Marc Jansen, hoofd Kwaliteit van het CBL. “Alle continuïteits- en crisismaatregelen zijn hierop gericht.” De voedseldistributie is het zwakke punt tijdens een grote uitbraak van het nieuwe influenzavirus. Wat te doen als 30% van het personeel van voedseldistributiecentra (DC’s ) ziek thuisblijven?

Dit betekent alle hens aan dek, meent Jansen. Winkelpersoneel moet dan bijspringen en het bestaande personeel zal een tandje bij moeten zetten. Maar Jansen denkt ook aan draconischere maatregelen. Zoals het met extra urgentie sturen van uitzendkrachten naar de DC’s en niet naar andere plekken. “Sommige sectoren, bijvoorbeeld elektronicazaken, kunnen makkelijk een paar dagen dicht.” Voedsel vervult een kritieke functie en moet te alle tijden verkrijgbaar zijn. Supermarkten kregen al verontruste brieven van ziekenhuizen en zorginstellingen waarin ze een garantie vragen voor voldoende eten en drinken.

Noodplannen
Ook de voedingsmiddelenindustrie zal prioriteiten stellen: “Welke productie kan doorgaan en welke niet”, aldus FNLI-directeur Philip den Ouden. “Tijdens zo’n griepuitbraak is het vooral erg belangrijk om goed informatie uit te wisselen in de keten”, stelt hij. Bij een massale uitbraak van Mexicaanse griep houden supermarkten en voedingsmiddelenbedrijven zich aan de handleidingen van het ministerie van VWS en het RIVM.

Unilever volgt binnenlandse richtlijnen en die van de Wereldgezondheidsorganisatie. De multinational lijkt goed voorbereid op de Mexicaanse griep. “We hebben crisisteams zowel op wereldwijd als op regionaal en lokaal niveau die de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten houden”, zegt een woordvoerster. “Plannen om de continuïteit te waarborgen liggen klaar.” De vleessector meent voldoende inleenkrachten beschikbaar te hebben om het mogelijk wegvallen van een groot deel van het personeel op te vangen. “Alleen bij kritieke functies is dit lastiger”, zegt een woordvoerder van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV).

Preventie
De focus ligt bij alle crisismaatregelen op preventie. De COV adviseert haar leden mondkapjes in te slaan. Om bedrijven draaiende te houden, is het noodzakelijk dat werkenden met enige voorrang vaccins krijgen zodra ze op de markt komen, vindt de FNLI. Hygiëne speelt altijd al een grote rol in de voedingssector, maar daar ligt de komende tijd extra nadruk op, met ruim aandacht voor persoonlijke hygiëne.

“Dit betekent veel de handen wassen om besmetting van collega’s te voorkomen”, zegt Jansen. Dit sorteert meer effect dan handschoenen of mondkapjes, weet hij uit onderzoek. Zieke of verkouden medewerkers worden door de werkgevers direct naar huis gestuurd. Unilever wijst zijn medewerkers nog eens extra op de hygiënevoorschriften. Ook andere maatregelen bij een uitbraak van het H1N1-virus zijn denkbaar. Ondernemingen kunnen het aantal online transacties vergroten, net als de opties tot thuiswerken. Het houden van video- en teleconferenties behoort eveneens tot de mogelijkheden.

Of er op den duur problemen ontstaan met de verkrijgbaarheid van bepaalde producten valt nog niet te zeggen. De FNLI wil hier ook niet op vooruit lopen. De voedingsmiddelenindustrie en retail bereiden zich in ieder geval voor op een worstcasescenario. “Een goede padvinder is altijd voorbereid. Maar we willen niet onnodig paniek zaaien”, relativeert Den Ouden.