Aan het woord is Peter Swinkels, bestuurslid van de Stichting Brainport en voormalig ceo van Bavaria. “In Nederland hebben we alles op topniveau binnen handbereik. Kennis van machines in en om Eindhoven, van het product en de verwerking in Wageningen en de klanten om mee samen te werken in het ontwikkeltraject om de hoek in Helmond, Veghel, Venlo of het Westland. De kunst is om de beschikbare kennis om te zetten in goed functionerende apparaten, installaties en systemen met een hoge toegevoegde waarde.”

Aldus motiveert Swinkels de keuze voor het nieuwe innovatieprogramma dat is gericht op het ontwikkelen van apparatuur en systemen voor de productie, verwerking en logistiek van voedselproducten. Swinkels is projecteigenaar van Technology & Food Systems Network, het operationele hart van het programma. “We maken een vliegende start. De startportfolio omvat ruim dertig projecten met een investeringswaarde van circa €75 miljoen en er zijn nu al honderd bedrijven bij betrokken.”

Life Lines
Brainport is de regio Zuidoost-Nederland die wil excelleren als internationale toptechnologieregio. Met het strategisch programma Brainport Navigator 2013 wordt daar invulling aan gegeven. De hightech- en maakindustrie zijn de belangrijkste spelers.

Via TeFoN worden wat Swinkels de twee ‘life lines’ van de BV Nederland noemt op een slimme manier verbonden om zo de internationale positie van ons te land versterken. Enerzijds gaat het om de voedingsmiddelensector met een jaarlijkse omzet van €42 miljard en anderzijds de markt voor high tech-systemen en -materialen, die goed is voor circa €20 miljard.

“Wat nog ontbrak was een samenwerkingsvorm die de toptechnologische kennis van voortbrengingssystemen en -materialen verbindt met topkennis van teelt en gewas en deze vertaalt naar productieomgevingen en -installaties die radicaal vernieuwend zijn. TeFoN gaat dit initiëren en stimuleren en zal ook de regie voeren. Zo ontstaan er nieuwe business opportunities“, vertelt de Brainport-voorman.

Open innovatie
Vernieuwing en toegevoegde waarde creëren is volgens Swinkels de enige manier om in de globaliserende wereld een sterke positie in te nemen. En dat kan alleen als bedrijven, kennisinstellingen en overheid samenwerken. “Kennis halen en kennis brengen. Open innovatie, daar gaat het om.”

TeFoN werkt nauw samen met de regio’s Greenport Venlo en Food Valley en legt zo verbindingen met bestaande programma’s. Greenport Venlo is het tuinbouwgebied dat ligt ingesloten tussen Helmond, Nijmegen en Roermond met een productiewaarde van €900 miljoen. 30 miljoen consumenten zijn in een straal van 100 kilometer goed bereikbaar. Food Valley is de regio centraal Gelderland en Wageningen. Wageningen UR is met 8.000 personen actief in onderzoek en technologische ontwikkeling.

De lijst van samenwerkingspartners is nog veel langer. Zo werkt TNO Industrie en Techniek intensief mee en is Food Connection Point de partner voor het grote aantal voedselverwerkende MKB-bedrijven in Helmond. HAS Den Bosch is bij het Brainport-initiatief betrokken en verder nog tal van andere organisaties: Fontys Hogescholen, Food & Nutrition Delta, High Tech Systems Platform, Innovatieprogramma Flowers & Food, Pieken in de Delta, ontwikkelingsmaatschappijen en de AgroFoodCommunity. TeFoN staat bovendien open voor elke nieuwe partner.

Klinkende munt
De systemen en apparatuur die binnen het innovatieprogramma High tech systems & equipment for food worden ontwikkeld, zijn bestemd voor de voedselproductie (akkerbouw, groente- en fruitteelt, veeteelt en viskwekerij), voedselverwerking (inclusief verpakking) en distributie en warehousing. In het kader zijn de vijf programmalijnen vermeld met enkele projecten ter illustratie. De lijst van projecten is inmiddels al langer.

Projecten

De projecten staan binnen de netwerkorganisatie TeFoN centraal, evenals de consortia die deze projecten uitvoeren. De consortia bestaan uit bedrijven, kennisinstellingen en overheidsorganisaties. Voorafgaand aan de vorming van het projectconsortium zijn markt- en technologiekansen in kaart gebracht, roadmaps opgesteld en projectideeën geformuleerd. Het project zelf moet uiteindelijk leiden tot het in de markt zetten van nieuwe systemen met doorbraaktechnologie. Zo wordt de inspanning dan omgezet in business en daarmee in klinkende munt.

In totaal zullen er in de periode 2008-2011 naar verwachting minimaal 65 projecten in gang worden gezet, waarin ruim €200 miljoen wordt geïnvesteerd. De publieke investering van landelijke en regionale overheden wordt geschat op zo’n €20 miljoen per jaar. De eerste resultaten in de vorm van concrete producten zullen er volgend jaar al zijn, voorspelt Swinkels.