Het debat vond op 31 oktober plaats in de Haagse Paleiskerk en werd georganiseerd door adviesbureau Schuttelaar & Partners, in opdracht van het ministerie van VWS en AGF Promotie Nederland. De bijeenkomst, bijgewoond door zo’n 80 mensen, begon met vier sprekers, kritisch bevraagd door een maatschappelijk panel.

“Vier of vijf mensen in deze zaal zullen vroegtijdig overlijden vanwege een te lage groente-en-fruitconsumptie. Het advies is 400 gram per dag, maar de meeste mensen zitten daar ver onder.” Met deze schokkende uitspraak begon Koen Dewettinck, hoogleraar en hoofd laboratorium van Levensmiddelentechnologie en Proceskunde aan de Universiteit Gent, zijn presentatie. Hij pleitte voor een herwaardering van verwerkte groenten, vanwege het gemak en de hoge voedingswaarde.

Vers?
De Wettinck benadrukte dat verse groenten niet altijd zo vers zijn als ze lijken: “De lange reisafstand en het gekoeld bewaren leidt tot vitamineverlies. Ook bij onzorgvuldige bereiding bestaat dit risico.” De hoogleraar pleitte voor een betere consumentenvoorlichting over de juiste bereidingswijze van verse groenten.

Garmt Dijksterhuis, senior onderzoeker bij het Centrum voor Innovatieve Consumentenstudies, hield een betoog voor een nieuwe benadering van consumentengedrag. Volgens de onderzoeker en gedragspsycholoog is in veel onderzoek sprake van bijziendheid: “We weten te veel van eten, te weinig van de eter en te weinig van lekker.” Dijksterhuis vindt dat de consument wordt overvoerd met negatieve informatie over voeding. “Dit levert ‘E-fobische consumenten op, zonder dat daar reden voor is. E-nummers zijn juist uitgebreid getest op veiligheid.”

Fun
Hans de Goeij, directeur-generaal Volksgezondheid bij het ministerie van VWS, verwoordde wat groente zo speciaal maakt en refereerde aan zijn eigen moestuin: “Het is leuk om zelf te oogsten.” Hij riep voedingsmiddelenfabrikanten, horeca en retailers op om gezamenlijk een eenduidige boodschap bij de consument te brengen: groenten zijn lekker en gezond. “Als je uit eten gaat, draait alles om het vlees op je bord. Waarom richten de horeca zich niet meer op groente?”, vroeg hij zich af. Behalve als ‘fun’ typeerde De Goeij groente ook als ‘gratis medicijnen op je bord’. De suggestie van een panellid voor een groentebijslag en fruitkorting in het ziekenfondspakket vond hij dan ook niet gek.

Michiel van Ginkel, algemeen directeur bij HAK, riep de aanwezigen op de misverstanden rond verwerkte groenten de wereld uit te helpen. “De afgelopen jaren is de perceptie ontstaan dat vers lekkerder en gezonder is dan verwerkt. Daar moeten we van af. Verwerkte groenten geven ons het hele jaar rond alles wat nodig is en zijn vaak goedkoper dan vers.”

Lagerhuisdebat
De middag werd afgesloten met een Lagerhuisdebat, onder leiding van Gijs Weenink. Aanwezigen reageerden op prikkelende stellingen als ‘Het geld voor voorlichtingscampagnes rond groente kan beter gaan naar productinnovatie’ en ‘De overheid moet zorgen voor gratis groente op school’.

Iedereen was het er over eens dat het verhogen van de groenteconsumptie noodzakelijk is. Productinnovaties, moderne vormen van voorlichting en doelgericht overheidsbeleid zijn hierbij onmisbaar, het onderscheid tussen vers en bewerkt daarentegen overbodig. Immers, vers en bewerkt mogen verschillend ogen en smaken, gezond zijn ze allebei.