Lood in babykoekjes in België

In België haalde supermarktketen Delhaize babykoekjes uit de verkoop omdat er lood in was aangetroffen. Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) gaf deze recall ook door aan de Europese recallsite RASFF. Hier ziet men dat het gaat om een loodgehalte van 0,304 mg/kg (ppm).

Delhaize waarschuwt consumenten om de babykoekjes niet aan kinderen te geven. De koekjes zijn vanaf juli tot oktober 2018 geproduceerd in Frankrijk.

Lood in kerriepoeder in de VS

In de VS trof de Food & Drug Administration (FDA) lood aan in zes merken kerriepoeder, geproduceerd in India, Turkije en/of Egypte. Dit kerriepoeder, verpakt in hoeveelheden van 200 en 400 gram was te koop bij diverse supermarktketens.

De FDA deed onderzoek naar lood nadat men een klacht had ontvangen van een consument over een hoog loodgehalte in het bloed van een kind. De FDA kon geen definitief verband leggen tussen dit hoge loodgehalte in het bloed en de hoge gehaltes lood in het kerriepoeder.

In het recall-bericht staat niet om hoeveel lood het precies gaat.

Redactionele noot

Lood is een neurotoxine. Jonge kinderen zijn extra kwetsbaar voor een te hoge loodinname, omdat het hun hersenen en daarmee hun mentale en verstandelijke ontwikkeling kan schaden. Bij volwassenen heeft lood cardiovasculaire- en niertoxische effecten. De WHO heeft in 2000 een maximale dosis vastgesteld voor lood waarboven er mogelijk negatieve gezondheidseffecten kunnen optreden, de Provisional Tolerable Weekly Intake (PTWI).

De PTWI van lood is 0,0035 mg/kg lichaamsgewicht per week. Een peuter van 10 kg mag dus maximaal 0,035 mg per week binnenkrijgen en dat is dan het geval als hij per dag ongeveer 50 gram van dit vervuilde product zou eten. Dat is voor babykoekjes geen ondenkbare hoeveelheid.

Vaststellen veilige waarde lood in humaan bloed

De dosis lood waarbij effect merkbaar werd, onderzocht men door loodgehalten in humaan bloed te meten. Zo kon men vaststellen bij welke concentraties 1% van de mensen nog effecten vertoont. Vervolgens heeft men de waarde genomen waarbij je ervan uit kunt gaan dat, als je daaronder blijft, er 95% kans is dat 99% van de mensen geen effect zal ondervinden.

De kracht bij dit vaststellen van de veilige waarde bestaat eruit dat er met humane data is gewerkt. Dit is vrij uniek. Meestal werkt men met data van dierproeven.

Biologische beschikbaarheid meewegen

Deskundigen stellen dat men niet alleen iets kan zeggen over hoge gehaltes zware metalen in levensmiddelen, maar ook de biologische beschikbaarheid moet meewegen in het oordeel. Biologische beschikbaarheid, vaak afgekort tot ‘biobeschikbaarheid’, geeft aan in welke mate stoffen ook daadwerkelijk beschikbaar komen in het lichaam.

Wettelijke regels voor lood

In 2010 concludeerde de European Food Safety Authority (EFSA) dat er geen veilige PTWI voor lood bestaat. Er is dus geen veilige drempelwaarde.

In de VS is de toegelaten limiet 6 µg per dag voor kinderen, 25 µg voor zwangere vrouwen en 75 µg voor andere volwassenen. Die berekeningen gaan uit van het slechtste geval, want niet alle lood is biologisch beschikbaar.

Als er geen veilige grenswaarde is, dan zijn de babykoekjes en het kerriepoeder inderdaad onveilig, zelfs als je maar een klein beetje gebruikt en zelfs als niet alle lood biologisch beschikbaar is.

Lood zit in de bodem

Lood komt in de bodem voor. Daarom zit lood in een zeer kleine hoeveelheid in veel verschillende levensmiddelen. Tegenwoordig komt lood meestal in levensmiddelen terecht door migratie uit ondeugdelijke aardewerken serviesdelen.

EFSA gaf in 2012 aan dat de hoeveelheid lood in levensmiddelen stelselmatig daalt.

Bronnen: FAVV, EDF, FDA, RASFF en EFSA