Van februari 2015 tot in 2016 werden 82 mensen geïnfecteerd met Salmonella Typhimurium. Vier van hen werkten in het restaurant. Twee hadden geen ziekteverschijnselen, maar bleken na onderzoek wel geïnfecteerd met dezelfde S. Typhimurium.

In maart 2015 begon Public Health England (PHE) een onderzoek naar deze uitbraak. Navraag bij de zieken wees uit dat verscheidenen van hen hadden gegeten in een populair restaurant dat achttien maanden voor het begin van de uitbraak nieuw was gebouwd.

Falend rioolsysteem

Hoewel er pogingen werden ondernomen om de uitbraak een halt toe te roepen, bleven er steeds opnieuw mensen ziek worden. Vervolgens brachten de deskundigen het rioolsysteem in kaart. Het bleek dat vooral de zwanenhalsconstructies niet goed functioneerden en ervoor zorgden dat er waterdruppeltjes, aerosolen, in de keuken kwamen. Eén afvoerpijp was niet verbonden aan het riool waardoor afvalwater zich in plassen verzamelde onder de gootsteen. Andere grote afvoerpijpen waren lek en zorgden ervoor dat er zich holle ruimten onder de vloer vulden met afvalwater. Op gezette tijden kwam afvalwater steeds over de keukenvloer binnenstromen.

Biofilms en de herhaalde overstromingen kunnen theoretisch de besmetting in de keuken hebben veroorzaakt.

Verband met rioolsysteem pas na zeven maanden vastgesteld

Vanaf november 2015 bleek dat in circa honderd monsters van afvoerputjes, gootstenen en andere schoonmaakplekken in de keuken S. Typhimurium kon worden aangetoond. Vanaf 2016 vonden de onderzoekers ook S. Typhimurium in afvoerpijpen en op plekken met stilstaand water als gevolg van de defecte afvoersystemen.

Het duurde zeven maanden nadat was vastgesteld dat het hier om een uitbraak ging, voordat men het verband tussen het falende rioolsysteem en de uitbraak vast kon stellen. Uitvoerige analyse van de swabs liet vervolgens zien dat er ook besmetting met S. Typhimurium had plaatsgevonden van keukendoeken en afwasplekken. Hieruit concludeerden de onderzoekers dat het de gootstenen kunnen zijn geweest waardoor de besmetting in de keuken steeds opnieuw plaatsvond. Ook de aerosolen uit de afvoerpijpen bevatten S. Typhimurium en zorgden aldus waarschijnlijk voor een constant opnieuw besmetten van de keuken.

Het restaurant sloot twee dagen voor uitvoerig schoonmaakwerk en ondernam ook actie om een nieuw riool- en afvalwatersysteem aan te leggen.

Redactionele noot

Een dergelijke uitbraak door falende drainage is niet eerder beschreven. Wel is eerder vastgesteld dat in ziekenhuizen, stilstaand water kan leiden tot luchtweginfecties. Bovendien is in eerdere uitbraken gebleken dat bijvoorbeeld Listeria monocytogenes langdurig kan overleven in afvoersystemen. Door schoonmaken met hogedrukspuiten, verspreiden bacteriën zich dan in de productieruimte.

Als door monsters van levensmiddelen, ingrediënten, personeel en oppervlakken niet kan worden vastgesteld wat de oorzaak van een uitbraak in restaurants kan zijn geweest, lijkt het dus zinvol ook naar de afvalwatersystemen en gootstenen te kijken.

Bron:

Eurosurveillance