Door een Europese bril bekeken bevindt de Nederlandse kant-en-klaarmarkt zich in de middenmoot: volgens de Food for Thoughts’s 2004 West European Food & Drink Database bedroeg de markt voor kant-en-klaarmaaltijden in 2002 in totaal € 47 miljard. Nederland had hierin slechts een aandeel van 4% en eindigde met België en Luxemburg op een gedeelde zevende plaats. Daarentegen behoorde ons land tussen 1997 en 2002 samen met Spanje (18%) en Ierland (9%) met een omzetstijging van 10% tot de sterkste groeiers, bij een gemiddelde groei per land van ruim 6%. Over 2004 waren houdbare maaltijden in Nederland met 8% de sterkste groeier binnen het kant-en-klaarsegment, gevolgd door diepvries- en koelverse maaltijden met respectievelijk 6 en 4%. Deze volumestijgingen gingen gepaard met een prijsdaling van 4%.

Topper
Het Verenigd Koninkrijk (VK), het Europese convenience-food-Mekka, is de absolute topper in kant-en-klaar: in 2002 realiseerde de Britse markt 32% van de totale omzet in kant-en-klaarmaaltijden in de West-Europese markt. Vooral koelvers doet het goed en de groei van kant-en-klaar is er nog niet ten einde, zo voorspelt TNS Superpanel. Volgens schattingen zal in 2014 meer dan 70% van alle maaltijden in het VK bestaan uit snacks.

De toenemende populariteit van kant-en-klaar komt onder meer doordat men er tegenwoordig circa de helft van de hoofdmaaltijden in zijn eentje gebruikt. Momenteel voert 39% van de Britten een eenpersoonshuishouden. Daarnaast spelen ook langere werkdagen en een verminderde kookvaardigheid een rol.

Exotisch
Innova Food & Beverages nam eerder dit jaar 250 pas gelanceerde kant-en-klaarmaaltijden in Europa en Noord-Amerika onder de loep. Het merendeel hiervan was diepvries, de rest lang houdbaar of koelvers. Van de onderzochte maaltijden was 60% gelanceerd in het VK, wat iets zegt over de leidende positie van de Britten in diepvriesgemak.

Producten met USP’s als ‘etnisch en exotisch’ (52 producten), ‘low-carb en/of light’ (38 producten) en ‘verwennerij en topkwaliteit’ (12 producten) scoren goed. Deze USP’s vertegenwoordigen smaaktendensen die ook in andere productcategorieën aanwezig zijn.

Wie wil weten wat er op de Nederlandse markt gaat gebeuren, kan met een schuin oog kijken naar de Britse supermarkten. Deze bieden keuze uit honderden hoogwaardige producten met een hoog in/out-tempo. Opvallend is de hoge gemiddelde maaltijdprijs in het VK: een gerechtje van 250 g voor € 3,99 is geen uitzondering. In ons land lijkt dat nog te hoog gegrepen, maar ook in Nederland is € 4,99 voor een goede gemaksmaaltijd van ruim 500 g niet langer een magische grens. En hoewel de bulk van de omzet nog afkomstig is van laaggeprijsde kant-en-klaarmaaltijden met veel koolhydraten en weinig vlees en groente, zal een steeds groter volumeaandeel voor rekening komen van gerechten met rijkere, authentieke recepturen uit onze eigen regio of het verre buitenland. De A-merken zullen zich nadrukkelijker manifesteren in kant-en-klaar. Dat dit een nieuwe impuls biedt voor huismerken, lijkt wel zeker.