Energiemanagement in de voedingsmiddelensector: dit kun je doen om de energiekosten in de hand te houden

Energiemanagement in de voedingsmiddelensector: dit kun je doen om de energiekosten in de hand te houden

KENNISPARTNER - Energie is duurder geworden. De torenhoge energieprijzen kosten het bedrijfsleven 22 miljard euro. Voor ieder Nederlands bedrijf is dit de nieuwe realiteit. In sommige gevallen stijgen de energiekosten in 2022 met wel 50%. Wat kan de voedingsindustrie doen om de energiekosten in de hand te houden?

Voedingsmiddelenbedrijven kunnen veel dingen doen om de energiekosten in te beperken. Zoals zuiniger omspringen met grondstoffen en energie. Ook normen en processen doorvoeren die de efficiëntie bevorderen is een manier om te besparen. De kaders die normen voor energie-en milieumanagement bieden schelen in de portemonnee en ze dragen bij aan de verduurzaming van het bedrijf. Welke standaardisering is er in energie-en milieumanagement? In dit artikel worden een aantal tips gegeven zodat organisaties vandaag al kunnen starten met het verduurzamen van de organisatie en weer worden tegen de energie-uitdagingen van vandaag én morgen.

Energiemanagement vóór standaardisering

Een certificering op gebied van energiemanagement is een goede stap. Een norm geeft procesmatig handen en voeten aan de duurzaamheidsstrategie van een organisatie maar het traject hiervoor is minstens zo belangrijk. Waarom kiest een organisatie voor een verduurzaming? In deze huidige periode is de organisatie er financieel bij gebaat om zo min mogelijk geld uit te geven aan grondstoffen en energie. Maar duurzame grondstoffen (in breedste zin) kunnen ook bijdragen aan eerlijkere en schonere wereld. De Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties zijn een verzameling van doelstellingen of thema’s die organisaties kunnen meenemen in hun strategische bepalingen. Door vanuit een heldere ‘Waarom’ te redeneren zijn de ‘Hoe’ en de ‘Wat’ gemakkelijker uit te voeren.

Goed, er is een duidelijk strategisch kader en de organisatie heeft twee á drie SDGs geselecteerd die het beste bij passen. Is het dan nu tijd voor certificering? Bijna.

Optimalisaties grondstoffen en verspilling

De volgende stap is het onderzoeken van optimalisaties op gebied van grondstoffen en verspilling. Vanuit productie oogpunt kan een bedrijf de materialen en ingrediënten die worden ingekocht heroverwegen. Kan hier een efficiëntieslag in worden gemaakt? Hoe zit dat het machines en personeel, is het mogelijk om slimmer te werken? Al met al, interessante vragen die, wanneer correct beantwoord,  geld gaan opleveren.

Voedselverspilling

Dan is er nog het aandachtspunt met betrekking tot voedselverspilling. Er gaat veel voedsel verloren aan verspilling, niet alleen bij de producent of supermarkten maar ook door de consument wordt er veel weggegooid. Ook hier kan de foodsector in meedenken. Hoe voorkomen we dat de consument zoveel weggooit?

Kortom, energiemanagement begint bij de strategie en is door te voeren in de hele keten. Van boardroom tot consument. Neem de hele keten onder de loep en voer veranderingen door. Om dit in goede banen te leiden en te onderhouden is certificering een goed hulpmiddel. Maar welk certificaat past bij welke situatie? 

Energiemanagement versus milieumanagement

Voordat je gaat investeren, kijk wat je kunt reduceren of optimaliseren.

De norm voor Energiemanagement, ISO 50001, helpt organisaties met de lange termijn visie op energie. Belangrijk en actueel hierin is de keuring op energieleveranciers. Hierin spelen niet alleen prijs en kwaliteit een belangrijke rol, ook de ethische overwegingen. Dit is één van de voornaamste voordelen van ISO 50001, namelijk het identificeren en managen van risico’s als het gaat om het toekomstige energieaanbod. In dit schema staat de reductie van energieverbruik in uw organisatie centraal. Door scherp naar energieverbruik te kijken en het verbruik zo veel mogelijk reduceert, werkt uw organisatie toe naar de reductiedoelstellingen van de overheid.

Milieumanagement, ISO 14001, draagt bij aan het duurzaamheidsbeleid en energiebesparing van een bedrijf. In dit schema staan richtlijnen voor het beheersen van milieurisico’s. Dankzij de certificering voor milieumanagement heeft de organisatie een duidelijk beeld van de hoeveelheid afval, energie en andere kosten. Niet geheel onbelangrijk, dankzij een gecertificeerd milieumanagementsysteem voldoet een bedrijf ook aan de wet-en regelgeving als het gaat om milieu.

Totaaloverzicht uitstoot

Maar, hoe verschillen de twee normen voor energiemanagement en milieumanagement van elkaar? Dat heeft alles te maken de scope van het schema. Waar milieumanagement diverse onderwerpen omtrent milieu onder de loep neemt ligt bij energiemanagement de nadruk op energieverbruik. Dus, milieumanagement geeft een totaaloverzicht van de uitstoot van de organisatie en met energiemanagement reduceert de organisatie, waar mogelijk, het energieverbruik. Desalniettemin dragen beide normen bij aan een duurzame en zuinigere organisatie.

Zijn de duurzaamheidsinitiatieven iets van de laatste paar jaar? Of is dit al langer aan de gang? Peter van der Broek, auditor bij BSI, licht dat toe. ‘In de dertig jaar dat ik in de foodsector met duurzaamheid werk is er een boel veranderd. Het is veel meer een onderdeel geworden van een bedrijfspurpose. Dat draagt wel bij aan het creëren van draagvlak binnen de organisatie en de geloofwaardigheid richting de consument.’

Als het gaat om certificering benadrukt Peter dat het gaat om een holistische benadering: ‘Verduurzaming en energie-efficiënt werken gebeurt in de gehele keten. Elke besparing hierin verdient zichzelf terug, in geld of in een vermindering van emissies.’

Vervolgstappen

Dit artikel ging in op de stappen vóór certificering die kunnen helpen bij een verduurzaming en efficiëntieslag in organisaties. Organisaties kunnen in dit voortraject al drie dingen doen:

  1. Reduceren – bespaar op ingrediënten en materialen
  2. Optimaliseren – heroverweeg processen door de gehele keten
  3. Bewustwording – motiveer consumenten om producten te gebruiken

Door na te denken over dergelijke veranderingen kan de financiële druk door het energietekort toch wat worden verlicht.  Het is één van de grotere uitdagingen in de sector en daarom een onderwerp waar we continu over na moeten denken.

Auteur: Gwen van Wel, Regional Food Sector Manager bij BSI

Gwen van Wel

Gwen van Wel

Business Development Executive Food & Retail Supply Chain Benelux & Scandinavia bij BSI

VLNR: dagvoorzitter Jan Arie Korevaar, Willemien Koning-Hoeve (CDA), Bart Millenaar (VVD), Jessika van Leeuwen (BBB), Lourens van Bruchem (SGP), Lara Sibbing (GL/PvdA).

'Doelen Farm-to-Fork en Green Deal hebben impact op voedselzekerheid'

In een tijd waarin geopolitieke spanningen en economische veranderingen de wereldwijde voedselvoorziening bedreigen, is het belangrijk dat Nederland...

Kiprundergehakt en CO2-uitstoot op verpakking: zo wil Albert Heijn CO2-uitstoot verminderen

Kiprundergehakt en CO2-uitstoot op verpakking: zo wil Albert Heijn...

Albert Heijn introduceert half om halfproducten die een combinatie zijn van kip en rundvlees. Dit product heeft een lagere CO2e-uitstoot dan regulier...

Joep Rats, NZO: "Er is een verdedigende houding ontstaan, omdat de sector zich aangevallen voelt. Dat is logisch. Maar het is belangrijk om samen naar oplossingen te zoeken in plaats van tegenover elkaar te staan."

NZO-directeur: 'In een meer plantaardig voedingspatroon hebben we...

De zuivelsector wordt vaak neergezet als 'heel vervuilend' en zou daarom sterk moeten worden teruggedrongen. Dat steekt Joep Rats, nu sinds enkele...

Beeld: Arla Foods Ingredients

Van reststroom tot innovatie: Arla verwerkt wei tot gefermenteerd...

Arla Foods Ingredients lanceert een nieuw product in Latijns Amerika. Het yoghurtdrankje is ontwikkeld op basis van wei-reststromen. Veel bedrijven...

Foto: Shutterstock

Standaarden in ontwikkeling: 'Voedselveiligheid moet niet ten koste...

De belangrijkste GFSI-erkende foodnormen zoals BRCGS, IFS of FSSC 22000, zijn bezig om duurzaamheid binnen de standaarden te verankeren. Geen...

Foto: Jumbo Supermarkten. 
v.l.n.r.: Ron Krekels (algemeen directeur Uniekaas Holland), Guus Mensink (bestuursvoorzitter DOC Kaas), Leonie en Frans Zanderink (melkveehouders), Menno Wigtman (inkoopmanager Jumbo Supermarkten)

Jumbo nieuwe 'kaas koers' in met Uniekaas Holland en DOC Kaas

Jumbo Supermarkten zet naar eigen zeggen een stap richting de verduurzaming van haar kaasketen. Dit doet het bedrijf in samenwerking met Uniekaas...

Beeld: Burg Group

Burg Group breidt uit naar de Verenigde Staten: 'Meer mensen weten...

Natuurazijn producent Burg Group heeft een nieuwe productielocatie geopend in de Verenigde Staten. Het is voor de producent de eerste vestiging...

Consumenten kopen meer biologisch fruit

Consumenten kopen meer biologisch fruit

25% van de foodomzet komt vanuit producten met een keurmerk. Dat blijkt uit de jaarlijkse Monitor Keurmerken Retail van Circana. Volgens de...